جدایی رسمی بریتانیا از اتحادیهی اروپا، جرقهای دوباره بر آتش زیر خاکستر جداییطلبان اسکاتلندی بود. تا قبل از جدایی بریتانیا از اتحادیهی اروپا، ملیگرایان اسکاتلندی و حزب ملی اسکاتلند[1] (SNP)، پارادایم خود را در ذیل ارزشهای مشترک اتحادیهی اروپا تعریف کرده بودند. اما اکنون آنها خود را بیدفاع در برابر یکجانبهگرایی دولت محافظهکار لندن میبینند.
بحران کرونا و تشدید نابسامانیهای اقتصادی در بریتانیا باعث ایجاد محدودیتهای دردسر زای کرونایی و تشدید شکافهای اجتماعی در میان مناطق پیرامونی بریتانیا ( اسکاتلند، ایرلند شمالی و ولز ) شد. افت قابلاعتنا درآمدهای ملی ،رکود بیسابقه در کسبوکارها و مدیریت نامناسب دولت جانسون در به پایدار رساندن شرایط، موجی از ناامیدی و سوظن نسبت به دولت مرکزی را در میان ملتهای پیرامونی بریتانیا بهخصوص اسکاتلندیها به وجود آورد. در کنار این عوامل، انعقاد معاهدهی برگزیت در ژانویهی 2021 و بیاعتنایی دولت جانسون نسبت به منافع ملی اسکاتلندیها در این معاهده باعث تشدید حس استقلالطلبی در میان اسکاتلندیها و تقویت پایگاه اجتماعی حزب ملیگرای SNP در داخل اسکاتلند شده است.
از منظر اسکاتلندیها، برگزیت آثار اقتصادی، فرهنگی و سیاسی گستردهای برای این منطقه به همراه دارد. حزب SNP و ملیگرایان طرفدار این حزب در داخل اسکاتلند معتقدند برگزیت ضربهی شدید به اقتصاد و تجارت اسکاتلند با دیگر کشورهای اروپایی میزند و نظام فرهنگی اسکاتلند همانند دموکراسی و آزادی را که در داخل ذیل نظام ارزشی اتحادیه اروپا تعریف شده است را دچار خدشه و گسست میکند. همچنین برگزیت باعث بر هم خوردن روابط سیاسی حزب SNP (حزب حاکم اسکاتلند) با احزاب لیبرال دموکرات در سرتاسر اروپا میشود.
تا قبل از برگزیت، کشورهای عضو اتحادیهی اروپا شرکای تجاری قابل اعتمادی برای اسکاتلندیها بودند و صادرات محصولات غذایی و صنعتی اسکاتلند به اتحادیهی اروپا از رونق خاصی برخوردار بود. اما وقوع برگزیت و خروج بریتانیا از معاهدهی تجارت آزاد منطقهی یورو، اسکاتلندیها را نسبت به توسعهی پایدار و آیندهی اقتصادی اسکاتلند بدگمان کرده است. نیکلا استورجن[2]، رهبر حزب SNP و رئیس دولت محلی اسکاتلند، مکرراً دولت بوریس جانسون را به نقض تعهدات فیمابین و نادیده گرفتن منافع سیاسی و اقتصادی اسکاتلند در قرارداد برگزیت محکوم کرده است. در همهپرسی برگزیت در سال 2016، در حدود 65 درصد اسکاتلندیها خواهان ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا بودند که همین مهر تأییدی بر نارضایتی روزافزون اسکاتلندی از جدایی بریتانیا از اتحادیهی اروپا بود.
جدایی بریتانیا از اتحادیهی اروپا، اختلافات تاریخی داخلی در سرزمین بریتانیا را تشدید کرده است. وقوع برگزیت، باعث ظهور مجدد اختلافات هویتی و تاریخی در درون جغرافیای بریتانیا شده است. تا قبل از برگزیت اتحاد درونی بریتانیا در قالب نظام ارزشی اتحادیه اروپا تعریف میشد که پس از برگزیت این تعریف اعتبار خود را از دست داده است و بریتانیا نیازمند بازتعریف هویت ملی خود است. این عامل ممکن است بریتانیا را وارد دوران تضادها و درگیریهای هویتی ـ ارزشی کند که میتوان نمونههای آن را در درگیریهای هفتههای اخیر ایرلند شمالی در اعتراض به قوانین برگزیت و همچنین بلندتر شدن صدای استقلالخواهی ملیگرایان اسکاتلندی جستجو کرد.
به نظر میرسد تلاش دولت محافظهکار بوریس جانسون برای اتخاذ سیاستهای نئو محافظهکارانه و یکجانبه نظیر لایحه افزایش اختیارات پلیس و افزایش بودجهی نظامی، تشدید شکافهای اجتماعی در بریتانیای کرونا زده و جداشده از اتحادیهی اروپا را رقم بزند. باید منتظر ظهور چالشهای درونی امنیتی برای دولت جانسون و سیستم حاکمیتی انحصارگرای این کشور در دوران پسابرگزیت باشیم.
منبع:https://thepolitics.ir/
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.