اکنون سه ماه از آغاز جنگ اقتصادی غرب علیه روسیه می گذرد و طبق برنامه پیش نمی رود. برعکس، اوضاع واقعاً خیلی بد پیش می‌رود. تحریم‌ها علیه ولادیمیر پوتین نه به این دلیل اعمال شد که بهترین گزینه در نظر گرفته می‌شد، بلکه به این دلیل بود که از دو روش دیگر موجود بهتر بود: انجام هیچ کاری یا درگیر شدن نظامی.
با این حال، هیچ نشانه فوری از خروج نیروهای روسیه از اوکراین وجود ندارد و این به سختی تعجب آور است، زیرا تحریم ها تأثیر نامطلوبی در افزایش هزینه صادرات نفت و گاز روسیه، افزایش شدید تراز تجاری و تامین مالی تلاش های جنگی آن داشته است. در چهار ماه اول سال ۲۰۲۲، پوتین می تواند به مازاد حساب جاری ۹۶ میلیارد دلاری (۷۶ میلیارد پوند) ببالد که بیش از سه برابر رقم مشابه در سال ۲۰۲۱ است.
زمانی که اتحادیه اروپا ممنوعیت نسبی صادرات نفت روسیه را در اوایل این هفته اعلام کرد، هزینه نفت خام در بازارهای جهانی افزایش یافت و باعث شد کرملین با سود مالی بادآورده دیگری روبرو شود. روسیه در یافتن بازارهای جایگزین برای انرژی خود مشکلی ندارد و صادرات نفت و گاز به چین در آوریل بیش از ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
این بدان معنا نیست که تحریم ها برای روسیه بی دردسر هستند. صندوق بین المللی پول تخمین می زند که با سقوط واردات از غرب، اقتصاد امسال ۸.۵ درصد کوچکتر خواهد شد. روسیه دارای ذخایر کالاهای ضروری برای حفظ اقتصاد خود است، اما به مرور زمان این کالاها تمام خواهد شد.
اروپا نیز به تدریج وابستگی خود به انرژی روسیه را قطع می کند و بنابراین از یک بحران مالی فوری برای پوتین جلوگیری شد. روبل – به لطف کنترل سرمایه و مازاد تجاری سالم – قوی است. کرملین زمان دارد تا منابع جایگزین را از کشورهایی که مایل به دور زدن تحریم های غرب هستند بیابد.
مشکلاتی که کشورهای فقیرتر جهان با آن روبرو هستند از درجه متفاوتی برخوردار است. برای برخی از آنها مسئله رکود تورمی نیست، بلکه گرسنگی ناشی از مسدود شدن ذخایر گندم از بنادر دریای سیاه اوکراین است.
همانطور که دیوید بیزلی، مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا می گوید: «در حال حاضر، سیلوهای غلات اوکراین پر است. در همین حال ۴۴ میلیون نفر در سراسر جهان به سمت گرسنگی حرکت می کنند.
شکست کامل پوتین در میدان نبرد یکی از راه‌هایی است که جنگ می‌تواند پایان یابد، اگرچه از آنجایی که اوضاع به نظر می‌رسد چندان محتمل به نظر نمی‌رسد. نتایج احتمالی دیگری نیز وجود دارد. یکی این است که محاصره اقتصادی در نهایت جواب می دهد و تحریم های شدیدتر روسیه را مجبور به عقب نشینی می کند. یکی دیگر از توافقات مذاکره است.
پوتین بدون قید و شرط تسلیم نمی شود و احتمال آسیب های جانبی شدید ناشی از جنگ اقتصادی آشکار است: کاهش استانداردهای زندگی در کشورهای توسعه یافته. قحطی، شورش های غذایی و بحران بدهی در کشورهای در حال توسعه.
در حال حاضر به سختی می توان به سازش با کرملین دست یافت، اما واقعیت اقتصادی تنها یک چیز را نشان می دهد: دیر یا زود توافقی منعقد خواهد شد.
