حزب البیت الوطنی (خانهی ملی)، حزبی که به دست فعالان اپوزیسیون تأسیس شد، در ۱۹ مرداد/ ۱۰ اوت با انتشار بیانیهای از تشکیل اولین گروه مخالف سیاسی با هدف پایان دادن به نظام سهمیهای قومی و فرقهای، و ایجاد حکومتی بر پایهی شهروندی واقعی خبر داد.
اولین جلسهی مشورتی ده حزب تشرین، پنج ماه زودتر در ۴ فروردین/ ۲۴ مارس برگزار شد. حاضرین در آن گردهمآیی بر سر چند مطلب اصلی به توافق رسیدند که مهمترین آنها تشکیل یک شورا به منظور هماهنگی مواضع و خط مشی و یکدست کردن گفتمان، میان شخصیتهای ملی مرتبط با جنبش اعتراضی اکتبر و حامیان آنها بود.
بیانیهی البیت الوطنی با اعلام تصمیم دیگر نیروهای سیاسی مبنی بر تحریم انتخابات پارلمانی آینده ۱۸ مهر/ ۱۰ اکتبر همراه بود.
برای این تحریم میتوان این دلایل را بر شمرد: نبود محیط امن انتخاباتی، نبود قانون عادلانهی انتخاباتی، نبود کمیسیون واقعاً مستقل انتخاباتی، نبود اقدامی در جهت جلوگیری از استفاده از پول برای خرید قدرت سیاسی یا کنترل گسترش سلاح، نبود راهی برای توضیح خواستن از مقامات مفسد، عدم پاسخگویی به خواستههای عادلانهی معترضان و عدم شناسایی هویت عاملان ترور و کسانی که پشت آنها هستند.
موضع مقتدی صدر
در تاریخ ۲۴ تیر/ ۱۵ ژوئیه، مقتدی صدر، رهبر جنبش صدریست، کنارهگیری خود از انتخابات پارلمانی را اعلام کرد، اما پس از دریافت دستور کار اصلاحات که به امضای تعدادی از رهبران سیاسی رسیده بود، تصمیم خود را تغییر داد. صدر اظهار داشت که سند اصلاحات “مطابق با آرمانهای ما و آرمانهای اصلاحطلبانهی مردم است. بنابراین، بازگشت به برنامهی اصلاحشدهی انتخاباتی قابل قبول شده است.”
طاهره دخیل، یکی از رهبران حزب البیت الوطنی، گفت که پروژهی مخالفان، در امتداد اعتراضات مهر ۱۳۹۸/ اکتبر ۲۰۱۹ با مطالبهی سرنگونی دولت و پایان نظام سهمیهای قرار دارد.
دخیل همچنین از شرایط لازم برای پیوستن به این طرح پرده برداشت: عدم سابقهی دست داشتن در کشتار عراقیها یا تحریک به این امر، عدم سابقهی مشارکت در فرایندهای سیاسی فرقهای یا ترویج آن، عدم سابقهی اتلاف پول مردم و عدم هر گونه سابقهی رد حاکمیت عراق. شرط اساسی دیگر، اعتقاد عمیق به وجود یک ملت عراق است.
اهداف اجتماع جدید
دخیل به امواج.میدیا خاطرنشان کرد که این اجتماع جدید از طریق تحریم انتخابات و اعلام “بیانیهی دلایل تحریم ما” فشار عمدهای بر روند سیاسی کنونی وارد میآورد. وی گفت که بسیاری از عراقیها با این پروژه همصدا شدهاند و در اعلامیه هم اشاره شده است که طیف وسیعی از بازیگران سیاسی عراق انتخابات پارلمانی آینده را تا زمانی که دموکراسی واقعی ایجاد شود و تأثیر گروههای مسلح بر روند سیاسی ریشه کن شود، تحریم میکنند.
دخیل با پرداختن به رویکردهای جایگزین در مورد موضوعاتی که این اجتماع جدید با آن روبهرو است، اظهار داشت که آنها راهبردهای سیاسی، اقتصادی، حقوقی و اجتماعی را پس از کار متخصصان در این زمینهها، بر روی تدوین مجدد برنامههای توسعهیافته از سال ۱۳۸۲/ ۲۰۰۳ طراحی کردند. این امر شامل یافتن جایگزینهایی برای سیاستهای جاری دولت و تحت فشار قرار دادن وزارتخانهها برای انجام صحیح وظایف خود بوده است. برنامههایی نیز به منظور اصلاح قانون اساسی وجود دارد.
دیدگاه سازمان ملل متحد در مورد تحریم
جنین هنیس پلاسخارت، نمایندهی سازمان ملل متحد در بغداد، امسال در تاریخ ۴ خرداد/ ۲۵ می، اظهار داشت که انتخابات آتی عراق “آشکارا میتواند با انتخابات سال ۱۳۹۷/ ۲۰۱۸ متفاوت باشد.”
هنیس پلاسخارت به هیئت مساعدت سازمان ملل متحد برای عراق، گفت که “تحریم، راهبردی مؤثر نیست و هیچ چیز را حل نخواهد کرد” و همچنین”بسیار مهم است که رأیدهندگان و سیاستمداران به فرآیند [انتخاباتی] بازگردند.”
هنیس پلاسخارت در ادامه اظهار کرد که این انتخابات برای آیندهی عراق اهمیت دارند و تعداد ناظران سازمان ملل متحد نیز پنج برابر بیشتر از انتخابات سال ۱۳۹۷/ ۲۰۱۸ است. وی افزود معتبربودن انتخابات پیش رو، برای آیندهی عراق ضروری است.
مخالفت با تحریم
یاسر مکی، فعال سیاسی که در اعتراضات مهر ۱۳۹۸/ اکتبر ۲۰۱۹ شرکت داشت، بر این باور است که تحریم اقدامی بیهوده است و توضیح داد که تجربیات مشابه در سایر کشورها، نتایج مثبتی را در پی نداشته است. وی در ادامه استدلال کرد اینکه این شرایط برای عراق نیز صدق میکند، و به امواج.میدیا گفت که سازماندهی اعتراضات به حدی درست نبود که به نتیجهی مثبتی برسند.
مکی، که اصالتاً اهل نجف است، سپس اظهار داشت که برای تشکیل گروههای مخالف جدید، به حمایت عمومی و مالی نیاز است. وی همچنین افزود که “برخی احزاب جدید، مانند جنبش دموکراسی امتداد و جنبش نازل آخذ حقی، مسیر درستی را در پیش گرفتهاند.”
مکی همچنین گفت که میان احزاب جدید و سنتی، از نظر میزان بودجه و حمایت، اختلاف قابل توجهی وجود دارد. از این رو، به گفتهی وی، تحریم بیفایده است و او امید دارد که در پارلمان بعدی پایگاهی برای تشکیل یک نیروی مخالف مناسب برای رقابت در انتخاباتهای آتی وجود داشته باشد.
جنبش امتداد، که یکی از احزاب مخالفی است که در پی اعتراضات مهر ۱۳۹۸/ اکتبر ۲۰۱۹ به وجود آمده است، این انتخابات زودهنگام را علیرغم خطرات و چالشهای بزرگی که برای فرآیند دموکراتیک به همراه دارد، فرصتی ارزشمند تلقی میکند. مصطفی حامد، عضو دفتر سیاسی جنبش امتداد، به امواج.میدیا گفت: “ما تلاش کردهایم شرکای ملی که از جنبشهای نوظهور هستند و همچنین شخصیتهای مستقل اجتماعی را برای شرکت در نظرسنجیها مجاب کنیم.”
حامد همچنین تأکید کرد که تحریم انتخابات قبلی و اعتراضات گستردهی ضد دولتی مهر ۱۳۹۸/ اکتبر ۲۰۱۹، بیانگر نارضایتی مردم عراق از احزاب در قدرت، و نحوهی حکومتداری است. او افزون بر این استدلال کرد که اکثریت مردم عراق به دنبال یک جایگزین سیاسی هستند و اعتراضات ضد دولتی، به وضوح این امر را از طریق درخواست برای قانون انتخاباتی جدید، کمیسیون انتخاباتی جدید و همچنین برگزاری انتخابات زودهنگام نشان میدهد. حامد افزود: “با این حال، در نهایت، ما به نظرات دیگر شرکای ملی در پروژههای مخالف، به ویژه آنها که مشارکت [در انتخابات] را بیفایده میدانند، احترام میگذاریم.”
حامد خاطرنشان کرد: “ما دائماً … با تمامی نهادهای ملی، در رویدادهای اعتراضی و جنبشهای سیاسی، در ارتباطی نزدیک هستیم و روابط خود را با آنها قطع نخواهیم کرد، چراکه ما فکر میکنم همه به یکی بودن هدفهایمان باور داریم.”
منبع:https://amwaj.media
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.