«امپراتوری»خلیفه بن زاید در لندن

در این گزارش آمده است که به نظر می رسد مجموعه ای از خانه های ساخته شده در دهه ۱۹۶۰ با باغ نامرتب در یک آب راه آرام در نزدیکی ریچموند آپون تیمز کمتر شباهتی با سفارت اکوادر-جایی که جولیان آسانژ مالک ویکی لیکس هفت سال در آنجا مخفی شده بود-  در نایتسبریج، دقیقا رو به روی  فروشگاه های هارودز داشته باشد.

با وجود تمام‌ نشانی های بارز آن، مالکیت آن ها برای چندین دهه پنهان بوده است. یک منابع آگاه از معاملات تجاری خلیفه بن زاید آل نهیان گفت:« این کار از طریق زیر زمینی و پنهانی انجام شده است». اکنون اسناد فاش شده پرونده های دادگاه و بررسی سوابق عمومی، گاردین را قادر به نقشه برداری از دارایی های حاکم ابوظبی در انگلستان کرده است. این اسناد نشان می دهد که یک حاکم کشوری نفت خیز چگونه تبدیل به مالک خانه های بسیاری در لندن شده است.

سبد یا پرتفوُی املاک شخصی خلیفه بن زاید که شامل گران ترین محله های لندن است، عمدتا از املاک تجاری و مسکونی “فوق العاده ای” تشکیل شده است. قیمت هر کدام از آپارتمان های موجود در یکی از بلوک های لوکس حدود ۲۰ میلیون پوند است. این اسناد نشان می دهد که چطور ممکن است در انگلستان یک سرمایه گذار ثروتمند مانند خلیفه بن زاید پرتفوُی املاک گسترده ای با حدود ۱۰۰۰ مستاجر ایجاد کند، که به صورت عمده قابل شناسایی نیست. این معاملات به لطف ساختار پیچیده شرکت های کاغذی در گریز گاه های مالیاتی (کشور، ایالت یا منطقه ای که سرمایه گذاران با داشتن حساب های بانکی و شرکتی، از مالیات معاف بوده یا مالیات بسیار ناچیزی پرداخت می کنند) که برخی از آن ها توسط برترین موسسات حقوقی لندن اداره می شوند، می تواند مخفی بمانند.

املاک خلیفه بن زاید آل نهیان در انگلستان نخستین بار در سال ۲۰۱۶ آشکار شد، زمانی که گزارش گاردین در مورد اسناد پاناما نگاهی اجمالی به دستیابی مخفیانه شیخ خلیفه بن زاید به ده ها ملک در مرکز لندن با ارزشی بیش از ۱.۲ میلیارد پوند داشت. با این حال اسنادی که توسط روزنامه گاردین مورد بررسی قرار گرفتند نشان می دهد که ارزش دارایی های خلیفه تقریبا پنج برابر اعداد اعلامی است.

طبق پرونده ­های دادگاه تنها در سال ۲۰۰۵ شیخ خلیفه ۵ میلیارد پوند برای پنج ملک هزینه کرده است!. تا سال ۲۰۱۵ ارزش پر تفوُی املاک او به ۵.۵ میلیارد پوند افزایش یافته بود و درآمد اجاره سالانه آن ۱۶۰ میلیون پوند برآورد شده است. تجزیه و تحلیل داده های ثبت املاک نشان می دهد که سیر دارایی های تجاری و خصوصی خلیفه بن زاید شامل ۱۷۰ ملک است. البته وی هیج تخلفی انجام نداده است زیرا داشتن ملک در انگلستان از طریق شرکت های برون سپاری کاملاً قانونی است.

وکلاء لنستر با استناد به سندی ادعا می کنند کنترل دارایی وی (خلیفه بن زاید) به طور مخفیانه در سال ۲۰۱۵ (بعد سکته مغزی وی) به کمیته ویژه ای محول شده است. براساس این سند برای اولین بار وب سایت تحقیقاتی Sarawak Report  این گزارش را منتشر کرده است. در این سند آمده است برادر ناتنی خلیفه یعنی منصور بن زاید به عنوان رییس این کمیته انتخاب شده است و هم اکنون برخی از املاک و مستغلات برادر بزرگ تر در اختیار منصور بن زاید مالک باشگاه منچسترسیتی است. براساس ادعاهای صورت گرفته  این سند محضری باید توسط شخص خلیفه بن زاید امضاء شده باشد اما به نظر می رسد این امضاء متعلق به برادر وی شیخ محمد بن زاید شخص اول این روزهای امارات باشد.

Berkeley square46  یکی از املاک شیخ خلیفه بن زاید می باشد، که در سال ۲۰۰۱ خریداری شده است. تا سال ۲۰۱۵ امپراتوری املاک او قابل رقابت با املاک بزرگ لندن بود. در آن سال طبق سندی، دارایی های خلیفه فقط ازCrown Esatate  (مجموعه ای از اراضی و دارایی ها در کشورهای انگلستان، ولز و ایرلند شمالی در بریتانیا که متعلق به پادشاهی انگلستان، به عنوان اموال عمومی حاکمیت است، که نه متعلق به دولت و نه بخشی از املاک خصوصی پادشاه است) در لندن کمتر بود و از ارزش جمعی املاک Grosvenor Estates  در لندن پیش افتاده بود. پرونده های این شرکت نشان می دهد که املاک خلیفه در سال ۲۰۱۵ درآمد بیشتری نسبت به املاک Codogan, Grosvenor  یا De Walden  داشته است.

برای دهه ها هویت مالک آن ها یک راز کاملاً محافظت شده بود. تجارت املاک خلیفه بن زاید در بریتانیا به وسیله مجموعه ای از شرکت های جزایر ویرجین انگلیس انجام می شد که توسط ارتش کوچکی از واسطه های محتاط شامل وکلایی از شرکت های نخبه انگلستان مانند Eversheds  و Fox Williams  اداره می شد. مشاوران و وکلاء خلیفه بن زاید بسیار مراقب بودند تا هرگز از رییس جمهور امارات عربی متحده نامی به بیان نیاید و او را “مشتری” می نامیدند.

موضوع سرمایه گذاری های گسترده امارات در کشورهای اروپایی بخصوص بریتانیا در دو دهه اخیر بخصوص پس از افزایش درآمد نفتی امارات، رشد چشمگیری داشته است. سازمان سرمایه گذاری ابوظبی (ADIA) که به‌عنوان صندوق ذخیره ارزی امارت ابوظبی فعالیت می‌نماید و وظیفه مدیریت بر مازاد ذخایر نفتی امارات متحده عربی را بر عهده دارد، یکی از مهمترین بازوهای قدرت ابوظبی برای حضور در عرصه های مختلف است. از باشگاه داری فوتبال و املاک و مستغلات تا سرمایه گذاری در فروشگاه ها و مجموعه های هنری، علمی، فرهنگی و خرید سهام و حضور در بورس های معتبر خارجی. این سازمان که در سال 1976 توسط زاید بن سلطان آل نهیان حاکم سابق امارات تاسیس شده هم اکنون سرمایه ای نزدیک به 700 میلیارد دلار را مدیریت می کند. رئیس هیئت مدیره این سازمان خلیفه بن زاید و مدیر عامل اجرایی آن حامد بن زاید برادر ناتنی اوست.

منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است.