برای ایران، مذاکره یک گزینه نیست
“ایران ناچار به مذاکره با آمریکا است، برای مذاکره با آن تعجیل نیاز نیست”
برخی در آمریکا و اروپا معتقدند که آمریکا از ژانویه تا ژوئن که انتخابات ریاست جمهوری ایران است فرصت دارد تا با این کشور توافقی امضا کند. به نظر می رسد دلیل این باور گمانه زنی هایی باشد که انتخاب یک رئیس جمهور محافظه کار در ایران را محتمل می داند.
به نظر می رسد این باور اشتباه باشد زیرا این گروه بر این باورند که با یک توافق سریع با روحانی، می توان بر معادلات داخلی ایران اثر گذاشت. از نظر این مقاله، ایالات متحده نباید برای رسیدن به یک توافق با ایران عجله کند و نگران بسته شدن پنجره تعامل باشد.
• اولین دلیل این است که نباید درباره نقش رئیس جمهور ایران در مذاکرات اغراق کرد. سیستم سیاسی ایران به رهبری آیت ا… خامنه ای در سال 2013 به این نتیجه رسیده بود که باید مسیر دیپلماسی گشوده شود. بنابراین مذاکره با آمدن روحانی ممکن نشد، با رسیدن سیستم به این نتیجه که دیپلماسی با آمریکا باید پی گرفته شود، روحانی امکان یافت که برنده انتخابات شود. روحانی اکنون دیگر محبوبیت سابق را ندارد و اعتبار عمومی وی رو به زوال گذاشته است. وی که پیش تر، از کاندیداهای جانشینی آیت ا… خامنه ای بود، اگرچه علاقمند است تا در ماه های معدود پیش رو، با استفاده از ظرفیت سیاسی توافق با آمریکا، همچنان شانس های خود را نگه دارد، اما مخالفان وی در داخل ایران نیز خواهند کوشید تا نگذارند وی به چنین دستاوردی دست یابد.
• یک رئیس جمهور محافظه کار در ایران نیز می تواند طرف دیپلماسی آمریکا باشد. باید توجه داشت که یک رئیس جمهور بسیار محافظه کار نیز مطلوب سیستم سیاسی ایران نیست. انتخاب محمود احمدی نژاد نیز نشان داد که پوپولیسمی که وی آن را نمایندگی میکند میتواند هم در داخل به سوء مدیریت و هم با جنگطلبی در عرصه بینالمللی به انزوای ایران منتهی شود. سیستم سیاسی ایران دیگر قمار نخواهد کرد و رئیس جمهوری خواهد آورد که به ایران ثبات دهد.
- چنانچه آمریکا بخواهد در یک فرصت محدود با ایران به توافق برسد، ایران از آن به عنوان اهرمی جهت گرفتن امتیازات بیشتر استفاده خواهد کرد.
- اگر آمریکا بخواهد جهت تأثیرگذاری بر معادلات درونی ایران، در جهت تسریع در توافق استفاده کند، آنگاه سیستم سیاسی ایران نیز با محافظهکاری بیشتری رفتار خواهد کرد و در نتیجه مذاکرات مجددا طولانی و طاقتفرسا خواهند شد.
در نهایت ایران نیز فارغ از رئیسجمهوری که در آن به قدرت می رسد، به دلیل مشکلات عظیم اقتصادی که بدان دچار است و نگرانی از آغاز تظاهرات اعتراضی در کشور، گزینه ای جز مذاکره پیش رو ندارد. با این حال باید توجه داشت که سیستم سیاسی ایران به دلیل آنچه برای برجام پیش آمد، با احتیاط وارد مذاکرات خواهد شد.
منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است.
- برچسب ها: آمریکا, اندیشکده, اندیشکده جریان, ایالات متحده امریکا, ایران, بایدن, برجام, جریان, جو بایدن
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
