مهمترین محورهای سیاست دولت بایدن در قبال روسیه

تمدید پیمان استارت2: مقامات کاخ سفید روز پنجشنبه 3 بهمن تأیید کردند دولت بایدن مصمم است با ارائه پیشنهاد به کرملین، پیمان استارت را به مدت 5 سال دیگر تمدید نماید. دبیر مطبوعاتی کاخ سفید اظهار داشت: “روشن است که پیمان استارت به نفع منافع امنیت ملی آمریکاست. این امر زمانی که روابط خصمانه باشد، همانطور که اکنون هست، معنادارتر می‌گردد”^[1]. مشاور امنیت ملی کاخ سفید، جیک سالیوان مسئول رساندن این پیشنهاد به سفیر روسیه در آمریکا در روز پنجشنبه بوده است ^[2]. با آنکه اراده سیاسی واشنگتن برای تمدید این پیمان از سوی مسکو، پکن و دبیرکل ناتو مورد استقبال قرار گرفته است لیکن جزئیات این پیشنهاد که تا کنون بازتاب نیافته است، برای به سرانجام رسیدن آن از اهمیت بالایی برخوردار است. چنانچه مذاکرات دوکشور در دولت ترامپ به دلیل پافشاری دولت آمریکا بر شرایط یکجانبه و لزوم مشارکت چین در آن، متوقف گردید^[3].

تنظیم مجدد روابط با روسیه: به گزارش «واشنگتن پست» دو مقام ارشد دولتی به شرط ناشناس ماندن اظهار داشته‌اند که دولت آمریکا همزمان با تلاش برای تمدید آخرین معاهده کنترل تسلیحاتی با روسیه، در حال آماده سازی برای تحمیل هزینه‌های جدید به روسیه است. انجام این امر منوط به ارزیابی‌های اطلاعاتی است که در خصوص وقایع اخیر از جانب کاخ سفید در خواست شده است. مسئول گردآوری این ارزیابی بر عهده آویرال هِینز، مدیر تازه منصوب شده اطلاعات ملی است تا ارزیابی کاملی از ادعاهای مطرح شده در خصوص دخالت روسیه در حملات سایبری گسترده به ادارات و آژانس‌های فدرال، مداخله در انتخابات 2020 آمریکا، استفاده از سلاح شیمیایی علیه افشاگر مشهور، ناوالنی و صرف هزینه از جانب روسیه برای حمله به سربازان آمریکایی در افغانستان انجام دهد^[4]. بازتاب تصمیم و تلاش برای بازنگری در روابط با روسیه از سوی دولت بایدن را می توان در اظهارات مقامات برجسته دولت بایدن ردیابی کرد:

• اظهارات آنتونی بلینکن در کمیته روابط خارجی سنا: گزینه معرفی شده بایدن برای تصدی وزارت خارجه در جلسه 30دی درکمیته روابط خارجی سنا در خصوص روسیه به نمایندگان تصریح داشت با وجود آنکه دولت بایدن به دنبال تمدید فوری پیمان استارت با روسیه خواهد بود که در اوایل ماه آتی میلادی منقضی می‌گردد، اما تحریم‌های مصوب کنگره برای تحمیل هزینه و پیامدها بر روسیه بسیار مفید خواهد بود. وی همچنین در بخش دیگری از اظهارات خود در راستای ممانعت از دستیابی روسیه به درامدهای حاصل از انتقال انرژی از طریق نورد استریم به اروپا، بر آغاز فوری تلاش‌های دیپلماتیک برای قانع کردن آلمان و سایر کشورهای اروپایی برای توقف این طرح و تداوم استفاده از ابزارهای فشار در هماهنگی با کنگره تأکید کرد. همچنین تصریح داشت کمک‌های دفاعی به اوکراین و آموزش‌های امنیتی و نظامی و سایر برنامه‌‌های حمایتی به این کشور برای مقابله با اقدامات تهاجمی روسیه تداوم خواهد داشت. وی با تهدید قلمداد کردن روسیه افزود که دولت جدید آمریکا از عضویت گرجستان و اوکراین در ناتو حمایت خواهد کرد^[5].
• اظهارات لوید آستین، وزیر دفاع در کمیته خدمات مسلح سنا: ژنرال آستین که 3 بهمن به عنوان اولین وزیر دفاع سیاه پوست ایالات متحده از سنا مورد تأیید قرار گرفت^[6] در جلسه استماع خود در کمیته خدمات مسلح سنا ضمن تأکیر بر لزوم تمدید پیمان استارت در راستای تأمین منافع امنیت ملی آمریکا با کاهش تهدیدات هسته‌ای روسیه، نسبت به افزایش تجمع ارتش روسیه در قطب شمال و رفتارهای تهاجمی روسیه در این منطقه و در جهان ابراز نگرانی کرد. وی روسیه را یکی از مؤلفه‌های مؤثر بر تداوم حضور نیروهای آمریکا و بررسی وضعیت استقرار آنها در خاورمیانه دانست که در صورت محرز شدن نقش این کشور در حملات سایبری اخیر لازم است ملزم به پاسخگویی گردد^[7].
• اظهارات آویرال هِینز، مدیر اطلاعات ملی در کمیته اطلاعات سنا: آویرال هینز روسیه را در کنار کشورهایی چون ایران، کره شمالی و چین تهدید کننده امنیت ملی ایالات متحده دانست. از نظر وی نکته نگران‌کننده در خصوص حملات سایبری صورت گرفته، عدم اطلاع نهادهای امنیتی و اطلاعاتی از این حملات تا زمان هشدار و اطلاع رسانی بواسطه یک شرکت خصوصی بوده است. به عقیده وی این نکته اهمیت بیشتری نسبت به منشأء حملات داشته است^[8].

واکنش مراکز اندیشه‌ای به نخستین گامهای دولت بایدن در قبال روسیه:

• پروفسور ویلیام پاتر مدیر و بنیانگذار مؤسسه «جیمز مارتین»، مرکز مطالعات منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و آنتون خلپوف مدیر مرکز مطالعات انرژی و امنیت در مسکو در نوشتاری مشترک معتقدند با توجه به روی کار آمدن دولت جدید در واشنگتن، احیای مجدد جلسات دوجانبه‌ای که عمدتا در سطح دستیار و معاون وزیر ذیل برنامه‌‌ای با عنوان کمیسیون دوجانبه ریاست جمهوری روسیه- آمریکا برقرار می‌شد، می‌توان یک گام مفید در راستای از سرگیری همکاری‌ها در حوزه‌های محدود باقی مانده برداشت. بویژه کارگروه‌هایی چون کنترل تسلیحات، انرژی هسته‌ای و امنیت هسته‌ای. همینک دوسال از توقف فعالیت اکثر کارگروه‌ها می‌گذرد^[9].
• «بنیاد هریتِج» با انتقاد از مواضع مقامات کلیدی دولت بایدن علی الخصوص وزیر دفاع تازه منصوب شده در تمدید فوری پیمان استارت، معتقد است دستاوردهای دولت قبلی، بویژه عزم دولت ترامپ در تمدید کوتاه مدت و یکساله این پیمان نباید به سادگی از دست برود. نواقص پیمان استارت در اعمال محدودیت بیشتر بر تسلیحات هسته‌ای آمریکا درکنار توسعه قابلیت‌های هسته‌ای روسیه به نحوی که مشمول محدودیت‌های استارت2 نمی‌گردند، عدم شمول چین و انباشت چشمگیر هسته‌ای پکن و نقص در مکانیزم‌های راستی آزمایی از جمله استدلالات مطرح شده است^[10].
• «نشنال اینترست» معتقد است علی رغم استدلال مقامات دولت جدید آمریکا در خصوص مزایای معاهده استارت که شامل محدودیت در برنامه هسته‌ای روسیه، کسب اطلاعات در مورد زرادخانه هسته‌ای این کشور و امکان دسترسی به تأسییسات هسته‌ای روسیه می‌باشد، لیکن تعجیل دولت بایدن در تمدید 5 ساله این پیمان نشان دهنده خروج آمریکا از مسیر سیاسی ترامپ است. بویژه آنکه دولت ترامپ سعی داشت ضمن تمدید کوتاه مدت پیمان مذکور با اعمال تغییر در سازوکارهای تأیید آن و لابی برای قالب جدید پیمان تسلیحات هسته‌ای چین را نیز مشمول این پیمان نماید. نوشتار مذکور حمایت ویکتوریا نولند را از طرح ترامپ شاهد مثال آورده است که همینک به عنوان یکی از مهره‌های قابل اعتماد جوبایدن به عنوان معاون وزیرخارجه در امور سیاسی منصوب گشته است. نولند در تابستان گذشته اظهار داشته بود که واشنگتن نباید آنچه را مسکو بیش از همه خواهان است در اختیارش قراردهد و آن تمدید طولانی مدت پیمان استارت بدون مذاکره در خصوص سرمایه گذاری‌های اخیر روسیه در سیستم‌های تسلیحات هسته‌ای با برد کوتاه، متوسط و قاره پیما است که دولت بایدن مصمم به انجام آن است^[11]. در نوشتار دیگری «نشنال اینترست» بیان می‌دارد با توجه به نحوه برخورد کرملین با الکسی ناوالنی رهبر مخالفین پوتین، تنش میان مسکو و واشنگتن افزایش خواهد یافت و لازم است واشنگتن به دقت مراقب واکنش‌های خود به این قضیه باشد. چراکه از منظر کرملین این موضوعی داخلی است و روسیه سیاست خارجی خود را به خاطر آن مورد بازبینی قرار نخواهد داد. از طرف دیگر دولت بایدن تأکید ویژه‌ای بر حفظ ارزش‌های دموکراتیک در سراسر جهان دارد. این نوشتار شرایط کنونی را با بحران موشکی کوبا مقایسه کرده است^[12].

13 بهمن 1399

[1].https://www.washingtonpost.com/national-security/biden-russia-nuclear-treaty-extension/2021/01/21/4667a11e-5b40-11eb-aaad-93988621dd28_story.html

[2].https://www.defensenews.com/smr/nuclear-arsenal/2021/01/21/biden-proposing-5-year-extension-of-nuke-treaty-with-russia-says-us-official/

[3].https://www.rferl.org/a/biden-us-extension-new-start-nuclear-treaty-russia-/31062649.html

[4]https://www.washingtonpost.com/national-security/biden-russia-nuclear-treaty-extension/2021/01/21/4667a11e-5b40-11eb-aaad-93988621dd28_story.html.

[5]. https://www.foreign.senate.gov/hearings/nominations-011921.

[6]https://www.politico.com/news/2021/01/22/lloyd-austin-first-black-defense-secretary-461312 .

[7].https://www.youtube.com/watch?v=TzruyGx5XYA.

[8].https://www.intelligence.senate.gov/hearings/open-hearing-nomination-avril-haines-be-director-national-intelligence.

[9].https://nonproliferation.org/can-shared-us-russian-interests-lead-to-joint-action/.

[10] https://www.heritage.org/arms-control/commentary/arms-control-policy-under-biden-not-good-new-start

[11].https://nationalinterest.org/feature/why-biden-pushing-arms-control-russia-176908.

[12].https://nationalinterest.org/feature/russia%E2%80%99s-anti-putin-protests-will-increase-tensions-between-it-and-america-177021

منبع:https://www.eurica.ir