افزایش درخواست‌ها برای اعدام زندانیان داعشی پس از انفجارهای بغداد
شبکه تلویزیونی العهد، نزدیک به عصائب اهل الحق و بلوک صادقون در مجلس عراق، در تاریخ ۳ بهمن/۲۲ ژانویه، مصاحبه‌ای با فردی نزدیک به یکی از قربانیان بمب‌گذاری انتحاری پخش کرد. این فرد از مقامات درخواست کرد که به سرعت داعشی‌های زندانی را اعدام کنند و از اینکه هیچ یک از مقامات دولت عراق به دیدارش نرفته ابراز تأسف کرد.
در همین حال، العهد از تلاش صادقون برای جلب حمایت ۷۸ نماینده مجلس در جهت وارد آوردن فشار بر نخست‌وزیر برای اعدام زندانیان داعش خبر داد. شبکه تلویزیونی الاتجاه، نزدیک به کتائب حزب‌الله، گفتگویی با خلف عبدالصمد نماینده مجلس از بلوک دولت قانون به رهبری المالکی ترتیب داد. در این گفتگو، عبدالصمد از اعدام زندانیان داعش حمایت کرد و افزود بلوک وی در پارلمان، به رهبری نوری المالکی، نیز همین موضع را دارد.
در ۴ بهمن/۲۳ ژانویه، خبرگزاری رسانه عراق گزارش داد که عدی حاتم، یکی از نمایندگان مجلس از بلوک بدر، رئیس جمهور عراق برهم صالح را به خودداری از اتخاذ تصمیم در مورد این زندانیان متهم کرده است.
در همان روز شبکه تلویزیونی دجله، نزدیک به جناح کربولی‌ها، مصاحبه‌ای با استاد علوم سیاسی رعد العزاوی پخش کرد. در این مصاحبه العزاوی بمب‌گذاری‌ها را ابزاری دانست که نیروهای سیاسی از آن برای کسب امتیاز استفاده خواهند کرد.
در تاریخ ۳ بهمن/۲۲ ژانویه، شبکه تلویزیونی UTV، مصاحبه‌هایی با مردم عادی پخش کرد. در این مصاحبه‌ها مردم گفتند که انتظارش را داشتند که در ماه‌های پیش رو حادثه‌ای مهم به وقوع بپیوندد. به عقیده آن‌ها، هدف چنین حادثه‌ای مخدوش کردن فضای سیاسی پیش از انتخابات مجلس در پاییز آینده است.. شایان ذکر است که UTV به خامس الخنجر، دبیر کل حزب سیاسی سنی “پروژه عرب”، نزدیک است.
ظاهرا درخواست‌های فراوان سیاسی و اجتماعی برای اعدام زندانیان داعشی مقامات عراقی را وادار به اقدام کرده است. در تاریخ ۴ بهمن/۲۳ ژانویه، خبرگزاری دولتی عراق گزارش داد که رئیس جمهور، قانونی را تصویب کرده است که مطابق آن بیش از ۳۴۰ داعشی زندانی اعدام خواهند شد.
زمینه/تحلیل: بمب‌گذاری‌های انتحاری بغداد اولین مورد از این نوع حملات در پایتخت عراق طی سه سال گذشته به‌شمار می‌روند. آخرین حادثه مشابه در ژانویه ۲۰۱۸ (دی/بهمن ۱۳۹۶) و در همین میدان اتفاق افتاده بود.
به تخمین کارشناس مسائل امنیتی فقید هشام الهاشمی، حدود ۱۲۰۰ داعشی در سال گذشته در عراق فعالیت داشتند. هاشمی مناطقی در شمال و شرق بغداد را “مثلث پول و مرگ” می‌نامید.
این انفجارها در حالی رخ داد که مجلس عراق هنوز پیش‌نویس بودجه ۲۰۲۱ را که شامل افزایش هزینه‌های امنیتی می‌شود تصویب نکرده است. این افزایش هزینه‌های امنیتی به احتمال زیاد سبب تقویت نیروهای سیاسی قدرتمند موجود در ساختارهای امنیتی و شبه‌نظامی کشور می‌شود. این نیروها که بیشتر به بلوک فتح در مجلس عراق تعلق دارند، ایالات متحده را متهم به حمایت از داعش می‌کنند تا این گروه با ایجاد هرج و مرج موجب طولانی‌تر شدن حضور نظامی آمریکا در عراق و سوریه شود.
همزمان این انفجارها به احزاب موجود در اردوگاه سیاسی مخالف، از جمله احزاب اقلیم کردستان، حزب الحل و بلوک النصر، نیز کمک خواهد کرد تا موضع خود را در زمینه دفاع از حفظ حضور نظامی ایالات متحده تقویت کنند. این اردوگاه‌های سیاسی، ایالات متحده را ضامنی برای حفظ توازن سیاسی در عراق می‌دانند.
قدرت‌های سیاسی مخالف نخست‌وزیر کاظمی به شدت منتقد نقایص امنیتی دولت وی هستند. نخست‌وزیر در بیانیه‌ای پس از حادثه بر لزوم رسیدگی به نقایص و قصور سرویس‌های امنیتی کشور تأکید کرد. همچنین وی مقامات ارشد امنیتی را جایگزین کرد و کارزاری با عنوان “انتقام شهدا” برای مبارزه با داعش به راه انداخت.
چشم‌انداز: بمب‌گذاری‌های بغداد احتمالا موجب تشدید فضای سیاسی دو قطبی و افزایش تنش‌های فرقه‌ای خواهد شد، که این خود منجر به افزایش اتهام‌زنی‌ها بین احزاب سیاسی موافق و مخالف حضور نظامیان خارجی تحت رهبری ایالات متحده در عراق می‌شود.
افزایش بودجه امنیتی نیروهای شبه‌نظامی نیز احتمالا سبب تقویت احزاب سیاسی مرتبط با آن‌ها، از جمله بلوک فتح که مخالف کاظمی هستند، می‌شود. این احزاب قدرتمند نیز به نوبه خود قدرت چانه‌زنی بیشتری در برابر نخست‌وزیر در زمینه‌های غیر امنیتی پیدا خواهند کرد.
از سوی دیگر، رقابت‌های شدید پیش از انتخابات مجلس در فصل پاییز -همراه با تجدید تنش‌های فرقه‌ای- می‌تواند فضایی برای فعالیت داعش به‌وجود بیاورد. این امر ممکن است به افزایش عملیات داعش، به‌خصوص در مرکز و جنوب عراق بیانجامد.
در نهایت، با وجود اینکه رئیس جمهور صالح حکم اعدام صدها داعشی زندانی را تأیید کرده است، هنوز معلوم نیست که آیا این احکام اجرایی خواهند شد یا خیر- به ویژه با وجود فشارهای ایالات متحده، اروپا و برخی کشورهای منطقه.
منبع:https://amwaj.media
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
