تلاش روسیه برای نقش آفرینی فعال در افغانستان

اما تاکنون بنا به دلایل زیر در ایفای نقش موثر در تحولات افغانستان ناکام بوده است:

اول آنکه به دلیل اشغال این کشور از سوی ارتش شوروی، مردم افغانستان نسبت به روسیه نظری مثبت ندارند. در واقع، در یک ذهنیتی تاریخی، شکلی منفی نسبت به روسیه ترسیم شد که مبتنی بر حافظه تاریخی می باشد. به معنایی بحث سازه انگاری و بین الاذهانی در این باره نیز مطرح است.

دوم آنکه دولت افغانستان در مورد حساسیت امریکا در قبال نفوذ روسیه آگاه است. به همین دلیل تمایلی برای بهره گیری از ظرفیت روسیه نشان نمی دهد. با وجود آنکه نفوذ امریکا نسبت به گذشته در افغانستان کاهش یافته است ولی همچنان به عنوان یک بازیگر موثر مانع از حضور سایر بازیگران تاثیرگذار می باشد. امریکایی ها با وجود آنکه حتی واقف به تاثیر همسایگان در روند صلح افغانستان هستند، ولیکن به دلیل تک جانبه گرایی و ترس از نفوذ رقبا، اجازه بروز به سایر بازیگرن را نمی دهند که روسیه نیز از این روند مستثنی نیست.

سوم آنکه روسیه در سطحی از حضور ارتش امریکا و ناتو در افغانستان که امنیت را در این کشور برقرار نماید استقبال می کند. این موارد را به خوبی در اظهارات پوتین می توان دید.

پس از توافق امریکا و طالبان در دوحه روسیه احساس کرد که ابتکار عمل را در مورد افغانستان را از دست داده است. به همین دلیل رایزنی های خود را با طالبان و حامی آن پاکستان را افزایش داد.‌ در این شرایط روسیه با تغییر تاکتیک خود چند هدف را در افغانستان دنبال می کند: 

اول انکه با گروههای مخالف دولت افغانستان اعم از داخلی و همچنین طالبان همنوایی کند تا جایگاهی برای خود در افغانستان بیابد.

دوم آنکه از ظرفیت های پاکستان استفاده کند. 

سوم انکه خود را نگران مشکلات مردم افغانستان نشان دهد تا ذهنیت انان را تلطیف نماید.

با به قدرت رسیدن جو بایدن به عنوان رییس جمهوری امریکا، روسیه بیشتر بر طبل همکاری و همراهی با طالبان می کوبد زیرا به خوبی می داند با عدول و یا بی توجهی بایدن به توافق دوحه طالبان از امریکا رنجیده خاطر خواهد شد و نیازمند حمایتهای منطقه ای است که بهترین فرصت حمایت روسیه از طرح مخالفان دولت است.

به همین دلیل نماینده روسیه در امور افغانستان کابلوف تشکیل دولت انتقالی را تنها راه حل بحران افغانستان دانست که با واکنش منفی دولت کابل مواجه شد. 

روسیه از ناحیه مواد مخدر و گروههای افراط گرا در افغانستان احساس ناامنی می کند. به همین دلیل همواره بر مسئولیت پذیری ارتش امریکا در افغانستان تاکید دارد. بخصوص آنکه روسیه فاقد توان مالی لازم برای حمایتهای گسترده از حامیان خود در افغانستان است ‌از این رو ایجاد شرایطی که با کمترین هزینه منجر به احیای موقعیت روسیه در افغانستان شود مطلوب مسکو است که حمایت از موضع مخالفان برای تشکیل دولت موقت از جمله آن است.

روسها می اندیشند که نیازمند بازنگری موضع محتاطانه و منفعل در قبال افغانستان و جنوب آسیا هستند و باید رویکردی فعالانه تر در این حوزه اتخاذ نمایند. بنابراین با قرابت به پاکستان و حتی طالبان سعی می کنند که سطح حوزه نفوذ خود در جنوب آسیا را گسترش دهند تا هم خلاء امنیتی پس خروج امریکا رفع شود و هم به سیاست های گذشته خود در حوزه افغانستان بازگردند.

منبع:https://telegr