جلسه شورای اتحادیه اروپا که در 22 فوریه برگزار شد، نشاندهنده شاخص مهمی از سیاست اتحادیه اروپا در قبال روسیه است. روابط در بستر و پس زمینه دستگیری ناوالنی، سیاستمدار مخالف به اوج خود رسید. اتحادیه اروپا خواهان آزادی وی است. سال گذشته، اتحادیه اروپا مسمومیت احتمالی آقای ناوالنی را محکوم کرد و علیه شش مقام عالی رتبه روسیه تحریم های مالی و ویزایی اعمال کرد. کمتر کسی به بهانه دستگیری سیاستمدار برای اعمال تحریم های جدید شک میکند. با سفر ناموفق دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا، جوزپ بورل به مسکو و موضع سخت وزیر امور خارجه روسیه، سرگئی لاورف، آتش این اختلافات تشدید یافت و اوج گرفت.
سوال اصلی این بود که اتحادیه اروپا تا کجا پیش خواهد رفت؟
قطعنامه ژانویه پارلمان اروپا کمترین میزان را تعیین کرد. اتحادیه اروپا، خواستار توقف پروژه نورد استریم 2 و همچنین خواستار اعمال تحریم هایی علیه افرادی که در دستگیری سیاستمدار شرکت داشتند و نیز علیه “الیگارشی های” روسی شدند. تحریمها علیه مقامات چندان مورد توجه فعالان بازار نبود. چنین محدودیت هایی تقریبا تاثیری بر اقتصاد ندارند. اما تحریم “الیگارشی ها” و تحریم خط لوله گازی نورد استریم در واقع به منزله یک هشدار و زنگ خطر بود. عوامل سیاسی میتوانستند روابط اقتصادی بسیار مشخص و خاصی را تحت تأثیر خود قرار دهند. علاوه برآن، کنگره آمریکا خواستار اعمال محدودیت هایی علیه “الیگارشی ها” شدند، همچنین تحریم ها علیه نورد استریم 2 پیشتر در قوانین آمریکا تثبیت شده بود.
نتایج نشست شورای اتحادیه اروپا حاکی از آن است که هیچ گونه وخامت و بدترشدن کیفی اوضاع در روابط میان دو کشور وجود نخواهد داشت. تحریم های برنامه ریزی شده علیه چهار مقام روسی، اعلام و اعمال شده است. به همین منظور سازوکار و مکانیزم اقدامات محدودکننده در حوزه حقوق بشر که در دسامبر سال 2020 تصویب شده است، برای اولین بار اجرا و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. با این حال، طرح «همکاری گزینشی با روسیه» همچنان باقی مانده و حفظ میشود. اتحادیه اروپا قصد ندارد همکاری خود با روسیه را در همه ابعاد و جهات متوقف کند. ساخت نورداستریم 2 همچنان ادامه دارد.
عدم تحریم اتحادیه اروپا در زمینه تجارت حکایت از وجود دلایل قانونی و سیاسی دارد.
مکانیزم قانونی تحریمها در حوزه حقوق بشر، عمدتا علیه افرادی که مسئولیت «بازداشت و توقیف غیرقانونی» را برعهده دارند و نیز افرادی که هرگونه کمک مالی، فنی و یا … در راستای نقض حقوق بشر انجام میدهند، صورت میگیرد. “الیگارشیها” به طور مشخص و واضح در این گروه قرار نمیگیرند. هرگونه تحریم علیه “الیگارشیها” منجر به دعاوی اجتناب ناپذیر و ناگزیری از سوی آنها در دادگاههای اتحادیه اروپا خواهد شد. علاوه بر این، به نظر میرسد که احتمال به چالش کشیدن تصمیمات شورای اتحادیه اروپا نیز بسیار زیاد است. معنای عملی آن نیز قابل درک نیست. تحریمها علیه “الیگارشیها” تصمیمات مسکو را تغییر نخواهد داد، اما خساراتی در پی خواهد داشت، من جمله خساراتی برای همتایان تجاری روسیه در اتحادیه اروپا. همچنین تهدید و خطر اعمال اقدامات تلافیجویانه از طرف مسکو نیز وجود دارد. مسکو معمولا در پاسخ به تحریمهای ناچیز اتحادیه اروپا، اقدام به تحریم متقابل و ناچیز کرده و از تجارت با این اتحادیه خودداری میکند. تحریمها علیه “الیگارشیها” میتواند منجر به اقدامات تلافی جویانه سختتری از طرف مسکو شود. در نهایت، ظرفیت بالای روابط میان روسیه و اتحادیه اروپا، در صورت بروز وخامت محسوس در زمینه سیاسی، درآینده قطعا با چالش و تنش روبهرو خواهد شد، این در حالیست که تا کنون چیزی مهمتر از تحریمهای هشدار دهنده در این میان وجود نداشته است. علاوه بر آن، پاسخ تحریمهای آمریکا به “پرونده ناوالنی” روشن نیست. دولت جو بایدن در حال بررسی سیاست تحریمها است. او میتواند با استفاده از قانون ماگنیتسکی علیه مقامات جزء، راه “اروپایی” را در پیش گیرد. و یا ممکن است با یادآوری موضوع مسمومیت احتمالی سیاستمدار، اقدام به تحریم مجدد استفاده از سلاحهای کشتار دسته جمعی نماید. در این صورت، در راستای انجام وظایف و تعهدات حاکمیت روسیه ریسک و خطراتی وجود خواهد داشت. اما اتخاذ چنین تصمیمی به علت وجود آسیب احتمالی به خود آمریکا و نتایج سیاسی نا مشهود و مبهم بعید و دور از تصور است. مسکو و بروکسل دارای یک موضع مشترک با یکدیگر در مثلث اتحادیه اروپا-روسیه-ایالات متحده هستند.
بروکسل به طور جدی نگران مشکل تحریمهای برون مرزی ایالات متحده است. واشنگتن در آینده نزدیک اقدامات قاطعی علیه نورد استریم 2 انجام نخواهد داد. اما اتحادیه اروپا امکان ایجاد مکانیزمهای پرداخت ویژه از جمله برای معاملات مواد اولیه را منتفی نمیداند. با این حال، هنوز هیچ تمایل و رغبت زیادی در میان مقامات رسمی اتحادیه اروپا برای بحث و بررسی محتوایی مسئله با طرف روسی مشاهده نمیشود.
مترجم: ندا محمدحسنی
منبع:
https://russiancouncil.ru/analytics-and-comments/analytics/konstruktsiya-izbiratelnogo-sotrudnichestva-s-rossiey-sokhranyaetsya/
منبع:http://iras.ir
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.