عملیات سپر شمال رژیم صهیونیستی؛ اهداف پیدا و پنهان
ماجراجوییهای گاهوبیگاه رژیم صهیونیستی در مرزهای فلسطین اشغالی و تحولات منطقه، همواره با رویکرد امنیت و بقاء این رژیم و نگرانیهای منطقهای از به مخاطره افتادن این مهم، مورد سنجش و تحلیل قرار گرفته است، اما در سالهای اخیر تحولات سیاسی – اجتماعی داخلی این رژیم نیز جای خود را در تحلیل رویکردها باز کرده و در زمره اهداف مهم و حیاتی برای رژیم صهیونیستی و مقامات این رژیم به شمار میرود. با داغ شدن تحولات سوریه، بی باکی و مداخله نظامی رژیم صهیونیستی در راستای تضعیف هر چه بیشتر ارتش سوریه و متحدین آن، تخریب زیرساختهای سوریه و حمایت از گروههای معارض افزایش یافته و پس از آزادسازی مناطق جنوبی و رسیدن متحدین سوریه به مرزهای جولان، اقدامات رژیم صهیونیستی نیز بیش از آنکه راهبرد مشخصی را دنبال کند، بیشتر مبتنی بر تصمیمات و اقدامات آنی، عجولانه و توأم با عصبانیت بود که در نهایت با اعمال محدودیتهای دیپلماتیک و نظامی از جانب روسیه و تقویت سیستم پدافندی سوریه مواجه شد. نقش پررنگ حزب الله لبنان و ایران در پاکسازی مناطق جنوبی سوریه و استقرار ارتش سوریه در مقابل بلندیهای جولان، در کنار شکست عملیات غزه و فشارهای سیاسی داخلی بر نتانیاهو و همسرش که به رشوه خواری و فساد مالی متهم هستند، مستلزم اقداماتی به منظور برون رفت از فشارهای داخلی و منطقهای و محدود ساختن یا کنترل قدرت رو به رشد رقباست. عملیات موسوم به ” سپر شمال” نیز در همین راستا قابل تحلیل و ارزیابی است.
کابینه رژیم صهیونیستی و دولت نتانیاهو، به دنبال عملیات اخیر در غزه که با واکنش امنیتی – اطلاعاتی حماس و به دنبال آن موشک باران گسترده شهرکهای رژیم صهیونیستی مواجه شد، متزلزل شده و در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.
عملیات سپر شمال
در بامداد روز چهارم دسامبر ۲۰۱۸، رژیم صهیونیستی عملیاتی مهندسی و غیر نظامی را با نام ” سپر شمال” در طول مرزهای فلسطین اشغالی و لبنان آغاز کرد که هدف از انجام آن، کشف و تخریب تونلهای احداث شده از سوی حزب الله لبنان اعلام شد. این اقدام با تبلیغات وسیع و پر سرو صدای دولت نتانیاهو و ادعای وی در دستیابی به برخی تونلها در مقابل گذرگاه “فاطمه” و امتداد این تونلها میان روستاهای ” کفرکلا” و “عدیسه” لبنان تا شهرک “مطله” در سرزمینهای اشغالی همراه بود. در این عملیات کانالها و حفاریهای عمیق به فاصله ۱۰۰ متر از یکدیگر انجام می شود. پیش از این نیز حفاری، رزمایش مقابله با حزب الله لبنان و اقداماتی همچون جابجایی نیرو و جایگزینی تجهیزات نظامی قدیمی با تجهیزات جدید و پیشرفته انجام شده بود. این امر سبب حساسیت و آمادهباش ارتش لبنان در طول مرزهای این کشور با فلسطین اشغالی و رصد دقیق اقدامات و تحرکات ارتش این رژیم شده است، با اینحال نتانیاهو اعلام کرده است که هدف از انجام عملیات ” سپر شمال” درگیری نظامی نیست.
اهداف عملیات سپر شمال
اهداف داخلی
کابینه رژیم صهیونیستی و دولت نتانیاهو، به دنبال عملیات اخیر در غزه که با واکنش امنیتی – اطلاعاتی حماس و به دنبال آن موشک باران گسترده شهرکهای رژیم صهیونیستی مواجه شد، متزلزل شده و در آستانه فروپاشی قرار گرفته است. این عملیات ناتوانی و ناکارآمدی گنبد آهنین در مقابله با موشکهای مقاومت فلسطین و تأمین امنیت شهرکنشینان را بار دیگر آشکار ساخت و سبب شد تا نخست وزیر رژیم صهیونیستی با دستپاچگی برای تحقق آتش بس، دست به دامان مصر شود. با دنبال استعفای “آویگدور لیبرمن” وزیر جنگ کابینه نتانیاهو، زمزمههایی مبنی بر تصمیم برخی دیگر از وزرا به خروج از کابینه به گوش رسید. این امر فشاری به مراتب بیش از عملیات نظامی غزه بر نتانیاهو وارد کرد و میرفت تا در حکم پسلرزهای قویتر و با قدرت تخریب بیشتر نسبت به لرزش اولیه عمل کند. فروپاشی کابینه نتانیاهو، وی را به برگزاری انتخابات زودهنگام مجبور کرده و ممکن است پایان حیات سیاسی وی را امضاء کند زیرا احزاب مخالف با دست گذاشتن بر ضعفهای عدیده دولت نتانیاهو برگ برنده لازم برای پیروزی در انتخابات را در اختیار دارند.
فروپاشی کابینه نتانیاهو، وی را به برگزاری انتخابات زودهنگام مجبور کرده و ممکن است پایان حیات سیاسی وی را امضاء کند زیرا احزاب مخالف با دست گذاشتن بر ضعفهای عدیده دولت نتانیاهو برگ برنده لازم برای پیروزی در انتخابات را در اختیار دارند.
در کنار کابینه ضعیف و متشتت نتانیاهو که انتقاداتی را از درون دولت نیز متوجه وی کرده است، باید به مشکلات قضایی نخست وزیر و همسرش اشاره کرد که هر دو به سوء استفاده از قدرت، رشوه خواری و فساد مالی متهم هستند و هر لحظه ممکن است که با تشکیل پرونده به دادگاه کشانده شوند. با توجه به چربش بُعد تبلیغاتی در عملیات سپر شمال، اگر نگوییم مسائل و مشکلات شخصی و سیاسی نتانیاهو مهم ترین عامل در کلید خوردن عملیات است، حداقل یکی از عوامل تأثیر گذار در شروع عملیات محسوب میشوند تا از این طریق به افکار عمومی داخلی القاء کند که همچنان بر اوضاع امنیتی اشراف داشته و کنترل فضای سیاسی را نیز در اختیار دارد. در مجموع به نظر میرسد که تلاش برای سرپوش گذاشتن بر شکست عملیات غزه و کنترل تبعات آن، انحراف افکار عمومی داخلی از بحرانهای سیاسی – نظامی، حفظ و ترمیم کابینه، مهار انتقاد و هجمه مقامات سیاسی- امنیتی و خرید زمان به منظور فرا رفت از پیگیرد قضایی در رابطه با اتهامات مالی، نیازمند راهکاری با برد رسانهای و تبلیغاتی است که هم فضای داخلی و هم فضای منطقهای و بین المللی را متأثر سازد. عملیات سپر شمال میتواند تا حدی این شرایط را فراهم سازد.
اهداف منطقهای
۱- اهداف سیاسی
رژیم صهیونیستی که از ابتدای بحران سوریه در تلاش بود تا از یکسو با استقرار گروههای تروریستی تحت حمایت خود در نوار مرزی با سوریه، خیال خود را از خطرات ارتش سوریه برای بلندیهای جولان راحت کند و از سویی با وارد شدن نیروهای حزب الله به بحران سوریه، تمرکز آنها بر مرزهای لبنان و رژیم صهیونیستی را کاهش داده و به تدریج توان نظامی آن را دچار افول نماید، در حال حاضر شاهد شکست استراتژی خود و حضور پرقدرت حزب الله در مرزهای جولان و امکان گشودن جبههای جدید بر علیه این رژیم است. نگرانی مقامات رژیم صهیونیستی زمانی بیشتر میشود که بدانیم نقش مستشاری ایران در عملیات آزادسازی شهرها و استانهای جنوبی سوریه کاملا ملموس و پررنگ بوده است. نتانیاهو تلاش زیادی کرد تا از یکسو با انجام حملات موشکی و هدف گرفتن تأسیسات نظامی و فرودگاهی سوریه و بهرهگیری از نفوذ روسیه در این کشور، در راستای خارج کردن ایران از سوریه و یا حداقل، محدود ساختن حضور ایران به مناطقی دور از مرزهای فلسطین اشغالی گام بردارد و از سوی دیگر با تهدید تمامیت ارضی لبنان به خاطر اقدامات حزب الله در سوریه و به نوعی معادل حزب الله خواندن لبنان، حزب الله را با چالشها و اعتراضات سیاسی- اجتماعی در داخل مواجه ساخته و پایگاه سیاسی و مردمی آن را تضعیف نماید. هر چند اقدامات رژیم صهیونیستی در این زمینه، تا کنون توفیق چندانی حاصل ننموده است، اما عملیات سپر شمال را می توان تلاشی مضاعف در راستای داغ کردن این جبهه و دستیابی به حداقلی از موفقیت به منظور ارائه به افکار عمومی داخلی تحلیل کرد، زیرا کارنامه دولت نتانیاهو در هر دو جبهه داخلی و منطقهای، فاقد دستاوردی برای افتخار و بالیدن بوده و از این ناحیه رنج میبرد.
با توجه به چربش بُعد تبلیغاتی در عملیات سپر شمال، اگر نگوییم مسائل و مشکلات شخصی و سیاسی نتانیاهو مهم ترین عامل در کلید خوردن عملیات است، حداقل یکی از عوامل تأثیر گذار در شروع عملیات محسوب میشوند تا از این طریق به افکار عمومی داخلی القاء کند که همچنان بر اوضاع امنیتی اشراف داشته و کنترل فضای سیاسی را نیز در اختیار دارد.
نکته دیگری که لازم است به آن اشاره شود، مطلعسازی روسیه از سوی رژیم صهیونیستی قبل از هرگونه حمله هوایی و موشکی به خاک سوریه به منظور هدف قرار دادن برخی تأسیسات فرودگاهی و نظامی آن و به بهانه حضور و استقرار نیروهای ایرانی و حزب الله در آنها بود. عملا اسرائیل میکوشید تا هماهنگیهای نظامی لازم را با روسیه در امور سوریه برقرار سازد. این امر برای این رژیم جنبه قدرت نمایی و اشراف بر اوضاع را داشت. این فراغ بال نیز پس از بهرهگیری جنگندههای رژیم صهیونیستی از پوشش هواپیمای ایلوشین روسیه که به هدف قرار گرفتن این هواپیما توسط پدافند سوریه منجر شد، پایان یافت و اطلاعات دریافتی نیز حاکی از ناکام ماندن تلاشهای این رژیم برای گشودن کانالی دیپلماتیک با مقامات روسیه پیرامون تحولات جاری در سوریه است. شاید بتوان عملیات سپر شمال را اقدامی تاکتیکی و فرادیپلماتیک برای تقویت باور روسها به تهدید شدن امنیت رژیم صهیونیستی از سوی ایران و حزب الله ارزیابی کرد. این امر ممکن است باب گفتگو و هماهنگی مجدد این رژیم با روسیه را در امور نظامی سوریه باز کند. از طرفی پالسهای امنیتی رژیم صهیونیستی به عنوان بازوی منطقهای غرب و آمریکا میتواند حمایتهای مالی و تسلیحاتی آنها از این رژیم را نیز شدت ببخشد.
شاید بتوان عملیات سپر شمال را اقدامی تاکتیکی و فرادیپلماتیک برای تقویت باور روسها به تهدید شدن امنیت رژیم صهیونیستی از سوی ایران و حزب الله ارزیابی کرد. این امر ممکن است باب گفتگو و هماهنگی مجدد این رژیم با روسیه را در امور نظامی سوریه باز کند.
۲-اهداف نظامی
سابقه اقدامات رژیم صهیونیستی در منطقه غرب آسیا و به ویژه با کشورهای هممرز با فلسطین اشغالی نشان میدهد که نقش اقدامات غافلگیرانه و بهرهگیری از موازنه وحشت در استراتژی امنیتی این رژیم، یک اصل نهادینه و پذیرفته شده محسوب میشود. حمله به برخی تأسیسات نظامی و غیر نظامی در کشورهای مختلف نظیر عراق، سوریه، لبنان، مصر و سابقه جنگهای مختلف این رژیم با اعراب و در سالهای اخیر با گروههای مقاومت، بیانگر هراس و نگرانی روزافزون رژیم صهیونیستی از شکلگیری هرگونه موازنه منطقهای در برابر این رژیم است. بر این اساس، واکنش مشابه در برابر حضور قدرتمندانه ایران، سوریه و حزب الله در مرزهای رژیم صهیونیستی و به ویژه بلندیهای جولان چندان دور از انتظار نیست. جولان اشغالی به دلیل احتمال وجود منابع نفتی و آغاز عملیات اکتشاف در آن، برخورداری از منابع آبی، اشراف بر مناطق وسیعی از اراضی سوریه و گرایش بیشتر ساکنان آن به سوریه، از حساسیت و اهمیتی مضاعف در نگاه رژیم صهیونیستی برخوردار است که برای حفظ آن ممکن است به اقدامات نظامی تمام عیار متوسل شود. آنچه که تا کنون مانع از واکنش سخت نظامی در این منطقه و در مرزهای جنوبی لبنان شده است، بیش از آن که متأثر از خویشتنداری این رژیم باشد، ناشی از شکلگیری نوعی موازنه تهدید در طول مرزهای شمالی فلسطین اشغالی است. موشکهای حزب الله امروزه هم از توان دقت و تخریب بیشتری نسبت به سال ۲۰۰۶ برخوردارند و هم برد آنها ارتقاء یافته و امکان هدف قرار دادن تمامی سرزمینهای اشغالی را دارند، از سویی آگاهی رژیم صهیونیستی نسبت به اتحاد مقاومت در جبههها و مرزهای مختلف و بالا رفتن احتمال حمایت سیستم دفاعی سوریه از حزب الله، توان تحرک جنگندههای این رژیم را محدود و بر نگرانی آنها برای ورود به درگیری نظامی افزوده و نقش یک عامل بازدارنده قوی در برابر این رژیم ایفا کرده است. به نظر میرسد که تحرکات اخیر رژیم صهیونیستی و دولت نتانیاهو در کنار اهداف سیاسی داخلی و منطقهای یک هدف نظامی مهم را نیز دنبال میکند و آنهم راضی کردن غرب و آمریکا به اعمال تحریمهای شدیدتر مالی- نظامی بر حزب الله و تضعیف قدرت بازدارنده آن است. زیرا این قدرت بازدارنده مقاومت، رویه معمول ارتش رژیم صهیونیستی در تغییر معادله به نفع خود با بهرهگیری از واکنش سریع، سخت و غافلگیرانه را به گزینهای ناکارآمد یا حداقل پرهزینه و کم منفعت بدل ساخته است.
آگاهی رژیم صهیونیستی نسبت به اتحاد مقاومت در جبههها و مرزهای مختلف و بالا رفتن احتمال حمایت سیستم دفاعی سوریه از حزب الله، توان تحرک جنگندههای این رژیم را محدود و بر نگرانی آنها برای ورود به درگیری نظامی افزوده و نقش یک عامل بازدارنده قوی در برابر این رژیم ایفا کرده است.
نتیجهگیری:
واکاوی مسائل و مشکلات داخلی رژیم صهیونیستی، در کنار تنگناهای محیط منطقهای و پیرامونی نشان میدهد که این رژیم از آمادگی لازم برای ورود به یک جنگ تمام عیار برخوردار نیست. محور مقاومت با ایجاد موازنه تهدید، ابتکار عمل لازم برای پیگیری سیاستهای تجاوزکارانه گذشته را از این رژیم سلب کرده است و بر هم زدن این موازنه، مستلزم بیشینه سازی قدرت نظامی است که نه بیثباتی سیاسی- امنیتی داخلی و نه فضای کنونی منطقه، چنین فرصتی را به دولت نتانیاهو نمیدهد . در این شرایط، عینی سازی تهدید، بهانهجویی، متهم سازی و تبلیغات در راستای جلب توجه قدرتهای بین المللی و همراه نمودن آنها با سیاستهای خود به منظور تحت فشار گذاشتن محور مقاومت و ایران میتواند بهترین گزینه باشد.. به نظرمیرسد که عملیات سپر شمال یکی از ابتکارات رژیم صهیونیستی به منظور نیل به این هدف مهم و حیاتی باشد.
منبع:http://tabyincenter.ir/
- برچسب ها: اندیشکده, اندیشکده جریان, ایران, بهمن شمسی, جریان, حزب الله, رژیم صهیونیستی, روسیه, سوریه
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
