ثبات در خاورمیانه مستلزم چیزی بیش از توافق با ایران می‌باشد

وی معتقد است که بدون یک دستور کار منطقه‌ای، برنامه دولت بایدن در قبال ایران و خاورمیانه در برابر مخالفت داخلی (احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه) و منطقه‌ای آسیب‌پذیر خواهد بود.

اهم نکات و گزاره‌های اصلی این مقاله عبارتند از:

• منتقدان داخلی و منطقه‌ای برجام از این هراس دارند که بازگشت مجدد آمریکا به برجام و لغو تحریم‌ها باعث گردد تا اهرم قدرت و فشار بایدن بر ایران تضعیف شود. آن‌ها بر این عقیده هستند که کاخ سفید تنها در صورتی با لغو تحریم‌ها موافقت کند که ایران بر سر تمامی مسائل چالش‌برانگیز مذاکره کند؛ اما تهران تاکنون چنین رویکردی را با قاطعیت رد و تأکید کرد که تنها پس از بازگشت آمریکا به برجام، وارد مذاکرات گسترده‌تر خواهد شد.

شرکای منطقه‌ای ایالات‌متحده به دنبال سیاستی هستند که ضمن کاهش تنش منطقه‌ای، تهران را از بحران‌آفرینی در همسایگی بازدارد. کارزار فشار حداکثری ترامپ در دستیابی به این هدف ناموفق بود زیرا تهران در چارچوب استراتژی «مقاومت حداکثری» با حمله به نفت‌کش‌ها و تأسیسات نفتی واکنش نشان داد. شرکای منطقه‌ای از این هراس دارند که بازگشت آمریکا به برجام بدون افزودن محدودیت‌های اضافی، زمینه توسعه فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را فراهم سازد.

آن‌ها همچنین نسبت به تعهد آمریکا برای خاتمه بخشی به جنگ‌های بی‌پایان و احاله مسئولیت به بازیگران منطقه‌ای هراس دارند.

• نویسنده معتقد است که ایران حاضر نمی‌شود به شکل معناداری حمایت خود را از متحدان منطقه‌ای خود متوقف یا برنامه موشک بالستیک خود را محدود سازد و بسیاری از آنها احساس می‌کنند منزوی کردن ایران نتیجه معکوس می‌دهد و بهتر است برای مشکلات مشترک، راه‌حل‌های منطقه‌ای پیدا شود. وی معتقد است که بازگشت به برجام به احیای همکاری میان امریکا و اروپا کمک می‌کند، برنامه هسته‌ای ایران را متوقف می‌کند و بین ایران و امریکا اعتمادسازی می‌کند. به‌علاوه، احیای این توافق باعث کاهش تنش در کشورهایی چون عراق می‌شود.

نویسنده در بخش پایانی مقاله معتقد است مذاکرات موازی در قدم اول باید همه طرف‌های درگیر در جنگ یمن، ازجمله ایران را دورهم جمع کند. مسیر بعدی باید حمایت از گفت‌وگو میان کشورهای حوزه خلیج‌فارس به منظور افزایش اعتماد و همکاری و تقویت سازوکارهای حل‌وفصل مناقشات باشد. مسیرهای دیگری که اهمیت زیادی در مقابله با نفوذ ایران دارد، احیای مذاکره میان اسراییل و فلسطین و حل‌وفصل درگیری‌ها در سوریه است.

منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است.