پیامد آخرین حمله ایران به تأسیسات نفتی عربستان سعودی
مردخای کیدار: مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه و اسلام، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات استراتژیک بگین – سادات، مدرس گروه عربی دانشگاه بار ایلان در اسرائیل
اندیشکده اسرائیلی «موسسه مطالعات استراتژیک بگین – سادات» در تحلیلی به قلم «مردخای کیدار»، به بررسی آخرین حمله موشکی و پهپادی ایران به تأسیسات نفتی عربستان سعودی و تأثیر آن بر امنیت اسرائیل پرداخته است که در بخش ذیل به صورت خلاصه به آن می‌پردازیم.
- اسرائیل باید حملات پهپادی و موشکی اخیر ایران به تأسیسات نفتی عربستان سعودی را به جدیت مورد توجه قرار دهد؛ زیرا اگر آن‌ها می‌توانند با چنین تسلیحاتی به سایت‌های حساس عربستان حمله کنند؛ می‌توانند همین اقدام را علیه تأسیسات راهبردی اسرائیل انجام دهند.
نویسنده بر این تأکید دارد که چرا حوثی‌ها مسئولیت حمله به عربستان سعودی را که مرتکب نشده‌اند برعهده‌گرفته‌اند. دو پاسخ احتمالی در مورد این مسئله وجود دارد:
- فرار ایران از مسئولیت‌پذیری و در امان ماندن از مجازات (انکارپذیری قابل قبول)
- تقویت جایگاه و دستاورد حوثی‌ها در میان توده‌های یمنی و ایجاد هراس در قلب مخالفان داخلی و خارجی یمن
حمله به بندر رأس تنوره توسط پهپادی انجام شد که از دریا آمده بود و یکی از محوطه‌های ذخیره‌سازی سوخت در این بندر را مورد هدف قرار داده بود؛ اما وزارت انرژی عربستان سعودی، پذیرش مسئولیت حمله توسط یمن با این توصیف که «هواپیما از دریا آمده» را قبول نکرده است و در واقع از این طریق سعی کرده حمله را کم‌اهمیت جلوه دهد. در اینجا سه نکته قابل‌ذکر است:
- بیانیه به جای وزارت دفاع؛ توسط وزارت انرژی صادر شده است و این نشانگر آن است که این یک مشکل برای صنعت انرژی است تا مشکل امنیتی.
- اینکه «هواپیما از طرف دریا آمده است» به معنای این است که یا این پهپاد از سوی ایران حرکت کرده یا از کشتی‌هایی که در خلیج‌فارس در حال تردد هستند.
- عربستان سعودی، ادعای مسئولیت حوثی‌ها در این حمله را مورد پذیرش قرار نمی‌دهد زیرا آن‌ها در 1000 کیلومتری جنوب غربی رأس تنوره واقع شده‌اند در حالی که دریا در شرق آن قرار دارد.
نویسنده در این مقاله معتقد است که سازمان اطلاعات عربستان سعودی کاملاً به خوبی از این مسئله آگاه است که چه کسی و در کجا به پادشاهی حمله کرده است اما به دو دلیل از افشای این اطلاعات خودداری می‌کند: اول، عربستان سعودی از این طریق دیگر نیازی به پاسخ‌گویی نمی‌بیند و دوم؛ این اطلاعات ممکن است از طرف یک متحد خارجی به‌شرط عدم اطلاع‌رسانی یا انتقال به‌طرف ثالث؛ در اختیار اطلاعات عربستان سعودی قرار گرفته باشد.
نویسنده در بخش دیگر مقاله معتقد است که دولت بایدن خواهان جنگ با ایران نیست؛ زیرا در صورت جنگ؛ ایالات‌متحده نمی‌تواند با ایران در مورد بازگشت به برجام، برنامه موشکهای بالستیک و مداخله آن‌ها در امنیت سایر کشورها مذاکره کند. رویکرد دولت بایدن بیشتر محدود و مسدودسازی طرح اسرائیل برای حمله مستقیم به برنامه هسته‌ای ایران است.
مهم‌ترین نتیجه‌گیری اسرائیل از حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی این است که ریاض از توانایی دفاع مؤثر برخوردار نیست و هرگونه پیشبرد دیپلماسی با عربستان سعودی باید مبتنی بر این واقعیت باشد. با تمام احترام به جایگاه والا و ممتاز عربستان سعودی در عرصه‌های عربی و بین‌المللی، با توجه به اینکه پادشاهی برای دفاع از خود کار دشواری دارد؛ هرگونه اتکای راهبردی به ریاض باید محتاطانه باشد.
اگر روزی بین اسرائیل و عربستان سعودی روابط مستقیم برقرار شود، امید آن است که یک ضمیمه مخفی ایجاد شود که این اطمینان را می‌دهد که اسرائیل به هیچ وجه ملزم به دفاع از عربستان سعودی در مقابل «هر دشمنی که در دریا باشد» نیست.
منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است
- برچسب ها: آمریکا, اسرائیل, اندیشکده, اندیشکده جریان, پهپاد, تأسیسات نفتی, جریان, خلیج‌فارس, عربستان, موشکهای بالستیک
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
