نقش ارتش سودان در تحولات سیاسی این کشور
از زمان استقلال سودان در سال ۱۹۵۶، ارتش این کشور نقش کلیدی در اشغال کرسی‌های قدرت ایفا کرد، چندین کودتا انجام داد و در مدت کوتاهی نظام‌های سیاسی متعددی که کنترل آن‌ها را غیرنظامیان در دست داشتند، سرنگون کرد.
در سال ۱۹۸۹، عمرالبشیر در آخرین کودتای قبل از کودتای دوشنبه گذشته به رهبری عبدالفتاح البرهان، فرمانده ارتش سودان، به قدرت رسید و حدود سه دهه بر سودان حکومت کرد و در این مدت کشور را به سمت انزوای بین‌المللی سوق داد. وی در دهه ۱۹۹۰، علاوه بر این‌که میزبان اسامه بن‌لادن، رهبر سازمان القاعده بود اقدام به راه‌اندازی جنگ در مناطق آشوب‌زده کشور کرد و درنتیجه، از سوی دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه به نسل‌کشی متهم شد و جنگ داخلی را که آغاز کرده بود، سرانجام به تجزیه سودان جنوبی منتهی شد.
در سال ۲۰۱۱ و پس از درگیری‌های طولانی، عمرالبشیر که به‌شدت تحت فشارهای بین‌المللی قرار گرفته بود، چاره‌ای دیگری جز این‌که با درخواست جدایی بخش جنوبی سودان موافقت کند نیافت. بااین‌حال، پایان یافتن جنگ و آرامش نسبی که بر کشور حاکم شد به رفاه و بهبودی وضعیت اقتصادی کشور منجر نشد، زیرا درآمدهای کشور به دلیل این‌که ۷۵ درصد از میدان‌های نفتی در اختیار سودان جنوبی قرار گرفت، به‌شدت کاهش یافت. این امر سودان را با چالش‌های اقتصادی بسیاری روبه‌رو کرد و درنتیجه، باعث کاهش شدید درآمد سرانه شد.
در سال ۲۰۱۹، صدها هزار تن از شهروندان سودان، به‌ویژه جوانان دست به تظاهرات زدند و خواستار کناره‌گیری عمرالبشیر از قدرت شدند، معترضان از ارتش خواستند که از انقلاب مردمی حمایت کند. به دنبال گسترش دامنه اعتراضات ضد دولتی، ارتش سودان تصمیم گرفت، عمرالبشیر را از مقامش برکنار کند.
پس از سقوط دولت عمرالبشیر، تصمیم بر این شد تا قدرت بین نظامیان و غیرنظامیان برای یک دوره انتقالی در چارچوب شورای حاکمیت مشترک تقسیم شود، طوری‌که در دوره اول، ریاست دولت در دست نظامیان باشد و در دوره دوم به غیرنظامیان واگذار شود و این مرحله تا هنگام برگزاری انتخابات ادامه یابد. بر اساس همین تصمیم، قرار بود ارتش سودان در ماه‌های آینده رهبری مرحله انتقالی را به غیرنظامیان واگذار کند. بااین‌حال، مشارکت بین دو طرف به دلیل درخواست برای قرار دادن ارتش تحت نظارت غیرنظامی، اجرای عدالت برای معترضان کشته شده در جریان اعتراضات مردمی و لزوم موافقت دولت برای تحویل عمرالبشیر و سایر مسئولان دولتی به دادگاه کیفری بین‌المللی، به تنش و ناسازگاری تبدیل شد.
در همین حال، ارتش سودان به دنبال گسترش روابط با روسیه است، به‌ویژه این‌که دیپلمات‌ها و تحلیل‌گران می‌گویند که ژنرال محمد حمدان دقلو، فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع سودان، با مسکو روابط برقرار کرده است. طبق اظهارات منابع رسمی سودانی، ارتش سودان پیش از اقدام به کودتا، برای محافظت از خود در برابر هرگونه تحریمی که ممکن است توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد اعمال شود، از مسکو چراغ سبز دریافت کرده است.
به همین ترتیب، در واکنش به این کودتا، کرملین طرف‌های درگیر را به خویشتن‌داری فراخواند و از ملت سودان خواست در تلاش برای پایان دادن به درگیری‌ها و حل سریع بحران کنونی باشند و نگذارند که تحول اخیر منجر به وقوع خشونت و درگیری در کشور شود، اما مسکو کودتای اخیر را محکوم نکرد. علاوه بر‌آن، وزارت امور خارجه روسیه از اظهارنظر در مورد کودتای سودان خودداری کرد.
بنابراین، به نظر می‌رسد که روسیه در بیانیه‌ای که شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال تحولات سودان صادر کند، از رهبران نظامی سودان حمایت خواهد کرد، به‌ویژه این‌که شماری از دیپلمات‌های آگاه از روند مذاکرات جاری در مورد متن بیانیه شورای امنیت گفته‌اند که روسیه به شورای امنیت پیشنهاد کرده است که به‌جای محکوم کردن کودتا، نگرانی خود را نسبت به تحولات سودان ابراز کند.
منبع:https://www.independentpersian.com
- برچسب ها: آفریقا, ارتش سودان, اندیشکده, اندیشکده جریان, جریان, سودان, شورش در سودان, شورش سودان, عبدالفتاح البرهان, عمرالبشیر, کودتا, کودتای سودان
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
