سیستانی در برابر شبه‌نظامیان: آینده حاکمیت عراق
جامعه بین‌المللی باید توجه بیشتری به تحولات نجف داشته باشد، جایی که گروه‌های تحت حمایت آیت‌الله سیستانی با قدرت به مقابله با ایران و گروه‌های نیابتی همسو با آن می‌پردازند. در ۱۳ آگوست، حمید الیاسری، رهبر شبه‌نظامیان عراق، گروه‌های مسلح نزدیک به ایران را که در کشورش فعالیت می‌کنند، محکوم و آنها را به کشتن معترضان و سرقت منابع عمومی به نام اسلام شیعه متهم کرد.
این اظهارات با توجه به جایگاه الیاسری به‌عنوان یک روحانی با نفوذ و نزدیک به آیت‌الله علی سیستانی بسیار مهم است. چنین اظهاراتی نشانه‌ی افزایش شکاف بین شبه‌نظامیان همسو با ایران و تیپ‌های حامی آیت‌الله سیستانی در نیروهای بسیج مردمی است که این شکاف می‌تواند به نفوذ سیاسی و مشروعیت محلی گروه‌های نیابتی ایران آسیب برساند. فهم این آسیب‌پذیری کلیدی برای طراحی هرگونه استراتژی باهدف مقابله با شبه‌نظامیان شیعه همسو با ایران حیاتی است.
اندیشکده آمریکایی واشینگتن انستیتو برای سیاست خاور نزدیک در تحلیلی به قلم «حمدی مالیک» به تبیین و بررسی اختلافات فی‌مابین حامیان آیت‌الله سیستانی و گروه‌های نیابتی شیعه همسو با ایران در عراق پرداخته است.
در بخش زیر به نکات و گزاره‌های اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد
حمید الیاسری اگرچه سخنگوی آیت‌الله سیستانی نیست و نمی‌توان اظهارات وی را معادل دیدگاه آیت‌الله سیستانی دانست؛ اما وی یکی از متولیان آیت‌الله می‌باشد که این امر بسیار مهم است. آیت‌الله سیستانی دارای صدها معتمد است که وظایف محلی مانند جمع‌آوری و تخصیص مالیات‌های اسلامی را بر عهده دارند. الیاسری یکی از برجسته‌ترین افراد است که به‌عنوان فرمانده انصار المرجعیه، تیپ ۴۴ حزب‌الله خلق و یکی از چهار شبه‌نظامی وابسته به آیت‌الله سیستانی خدمت می‌کند. اگرچه واحدهای حرم (عتبات) به‌طور رسمی بخشی از حشدالشعبی هستند؛ اما آنها از تبعیت از دستورات و فرامین کمیسیون حشدالشعبی تحت سلطه ایران اجتناب و تحت هدایت ارتش عراق عمل می‌کنند. علاوه بر این، به‌عنوان بخشی از حلقه آیت‌الله سیستانی، افرادی مانند الیاسری خط قرمزهای او را درک می‌کنند و از آنها عبور نخواهند کرد؛ بنابراین، به‌جرئت می‌توان گفت که پیام اصلی وی علیه شبه‌نظامیان موردحمایت ایران در چارچوب انتقادات قابل‌قبول آیت‌الله قرار داشت.
- ایالات‌متحده و سایر بازیگران بین‌المللی باید از مباحثات مذهبی درون شیعه فاصله بگیرند؛ زیرا مداخلات خارجی می‌تواند تحولات امیدوارکننده محلی را مختل سازد. بااین‌وجود، ایالات‌متحده و شرکایش می‌توانند برای تقویت تلاش‌های پیروان آیت‌الله سیستانی به اقدامات غیرمستقیم زیر مبادرت ورزند:
الف) حمایت و پشتیبانی از یگان‌های حرم از طریق وزارت دفاع عراق: یگان‌های حرم به جای وابستگی به کمیسیون حشدالشعبی تحت حمایت ایران، به‌طور عملی در ارتباط با ارتش عراق هستند. بر این اساس، جامعه بین‌المللی باید دولت و نیروهای امنیتی عراق را تشویق کند تا روابط خود را با یگان‌های حرم تقویت کرده و به آنها در تقویت توانایی عملیاتی کمک کنند.
ب) بازگرداندن دامنه وب‌سایت تلویزیونی کربلا: در ماه ژوئن، وزارت دادگستری ایالات‌متحده سی‌وسه شبکه را که توسط کانال‌های رسانه‌ای وابسته به اتحادیه رادیو و تلویزیون اسلامی ایران اداره می‌شد، توقیف کرد. یکی از رسانه‌های مورد هدف تلویزیون کربلا، کانال متعلق به بنیاد حرم امام حسین (ع) و وابسته به آیت‌الله سیستانی بود. این یک اقدام غیرضروری علیه رسانه‌ای بود که هیچ‌گونه دشمنی با ایالات‌متحده نشان نداده است.
ج) رصد تحولات نجف: علاوه بر اجتناب از اقدامات کلی که باعث ایجاد تنش غیرضروری با نجف می‌شود، دولت بایدن باید با جناح‌های وابسته به آیت‌الله سیستانی بیشتر آشنا شود. حداقل، پیگیری دقیق تحولات مذهبی و سیاسی شیعیان محلی می‌تواند به واشنگتن کمک کند تا از درگیری‌های ناخواسته با عناصری که هدفشان یک عراق مستقل و پایدار هست، جلوگیری کند.
https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/sistani-vs-militias-future-iraqi-sovereignty
منابع پژوهش در دفتر اندیشکده موجود است .
- برچسب ها: آیت‌الله سیستانی, اندیشکده, اندیشکده جریان, ایران, جریان, حشدالشعبی, عراق
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
