آیا روابط ترکیه و جهان عرب دستخوش تغییر می‌شود؟

در twitter به اشتراک بگذارید
در whatsapp به اشتراک بگذارید
در telegram به اشتراک بگذارید
نسیم آشتی که بر مناسبات عربی-تُرکی وزیدن گرفته می‌تواند در کاهش شدت تنش‌ها در منطقه نقش‌آفرین باشد و کشورهای مورد بحث را به تمرکز بر مشترکات تشویق کند؛ نسیمی که می‌تواند در صورت عدم بروز اتفاقی پیش‌بینی نشده، از دیگر پایتخت‌های عربی هم احساس خواهد شد.

در این میان به نظر می‌رسد ترکیه و کشورهای عربی درگیر از جنگ‌های وکالتی و طولانی‌تر شدن آن احساس خستگی و خسارت می‌کنند همچنین روی کار آمدن جو بایدن در امریکا و سیاست‌های جدید واشنگتن خود یکی از عوامل مهم بروز این تغییر و تحول در مناسبات ترکیه و کشورهای عربی است.

از زمانی که مصر رویکردی جدید در لیبی در پیش گرفت و هیات سیاسی و امنیتی بلندپایه به طرابلس، پایتخت دولت وفاق ملی گسیل کرد و قول داد فعالیت سفارتخانه‌ها و خطوط هوایی را از سر بگیرد، صفحه‌ای جدید میان قاهره و آنکارا گشوده شد و با گذر از دالان امنیتی، اکنون در حال علنی شدن این روابط در عرصه دیپلماتیک و رایزنی بر سر پرونده‌های مهمی نظیر ترسیم مرزهای دریایی در مدیترانه و حضور گروه‌های مختلف و رهبران اخوان المسلمین در ترکیه است حتی زمزمه‌هایی از امکان دیدار وزرای امور خارجه دو کشور به گوش می‌رسد، گرچه هنوز به نظر می‌رسد طرف مصری تصمیم قطعی در عادی‌سازی روابط با ترکیه نگرفته است.

عربستان هم که از برگزاری نشست جی بیست به عنوان فرصتی برای آب کردن یخ روابط با ترکیه استفاده کرد و به دنبال کاهش چالش‌های خارجی به ویژه در سایه روی کار آمدن بایدن در امریکاست که برخلاف ترامپ، رویکرد مساحمه‌کارانه‌ای با سیاست‌های ضد حقوق بشری ریاض ندارد و به محض در اختیار گرفتن زمام امور در امریکا پرونده خاشقجی را به جریان انداخت و فروش تسلیحات به عربستان را به دلیل جنگ یمن متوقف کرد.

در همین رابطه، ملک سلمان پیش از برگزاری نشست جی‌بیست با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه تماس گرفت و پس از آن وزرای امور خارجه دو کشور در حاشیه کنفرانس سازمان همکاری اسلامی با یکدیگر دیدار کردند که می‌تواند مقدمه‌ای برای تمایل آنکارا و ریاض برای کاستن از اختلافات و همگرایی بیشتر باشد همچنین اخیرا برخی منابع از احتمال همکاری عربستان و ترکیه در پرونده یمن اطلاعاتی منتشر کرده‌اند که با قرارداد خرید پهپادهای ترکیه همزمان شده است؛ پهپادهایی که کارایی خود را در جنگ لیبی و آزادسازی منطقه قره‌باغ آذربایجان از دست ارمنستان به اثبات رساندند؛ آنکارا و ریاض هر دو دولت عبدربه منصور را به رسمیت می‌شناسند و مناسبات متفاوتی با حزب اخوانی الاصلاح یمن دارد.

در این بین، عربستان و ترکیه هر دو از رویکردهای دولت بایدن و مشخصا در پرونده حقوق بشر و انتقادات از عملکردشان در این خصوص نگران هستند و به نظر می‌رسد همکاری دوجانبه برای مهار فشارهای دولت امریکا، انگیزه‌ای مضاعف برای این همگرایی باشد.

در این میان، همانطور که لیبی دروازه مصر برای آغاز گفت‌وگوی پیدا و پنهان با ترکیه بود، آشتی کشورهای شورای همکاری نیز می‌تواند قطر را به دروازه‌ای برای گفت‌وگوی عربستان و ترکیه تبدیل کند.

در پایان باید گفت که گشایش روابط مصر و عربستان با ترکیه، امارات را در برابر یکی از دو این گزینه قرار می‌دهد: یا باید سیاست‌های کنونی خود را ادامه دهد که با توجه به تمایل دیگر کشورهای عربی برای پایان دادن به اختلافات با ترکیه، در انزوا قرار خواهد گرفت و یا باید با عربستان و مصر همراه شود که گزینه دوم محتمل‌تر به نظر می‌رسد به خصوص که ابوظبی همانند ریاض و قاهره اختلافات عمیقی با آنکارا ندارد و حتی در اوج بحران، یکی از شرکای تجاری مهم ترکیه محسوب می‌شد و حجم تجارت سالانه دو کشور کمتر از 8 میلیارد دلار نبود.

 

منبع:https://mdeast.news

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *