اهداف و پیام‌های سفر وزیر خارجه فلسطین به بغداد
ریاض المالکی، وزیر خارجه فلسطین، در جریان سفری رسمی در 23 می 2021 (2 خرداد 1400) تنها با گذشت سه روز از اعلام آتش‌بس در نواز غزه، به کشور عراق سفر کرده است. اکنون نکته قابل توجه این است که بعد از پایان حملات متجاوزانه 11 روزه رژیم صهیونیستی به نوار غزه، اولین مقصد سفر یک عضو رسمی تشکیلات خودگردان کشور عراق بوده است. با این اوصاف، سفر وزیر خارجه فلسطین به بغداد دو مساله مهم را طرح کرده است؛ اول اینکه تشکیلات خودگردان فلسطین از انجام سفر به عراق تنها در فاصله چند روز از اعلام آتش‌بس چه اهداف با هدفی را دنبال می‌کند؟ و دوم اینکه انتخاب شدن عراق به عنوان اولین کانون سفر یک مقام رسمی تشکیلات خودگردان حاوی چه پیام سیاسی‌ای برای منطقه است؟
تلاش فتح برای احیای وجهه در سطح سیاسی
بدون تردید سفر وزیر امور خارجه فلسطین به بغداد، به عنوان یک عضو رسمی تشکیلات خودگردان فلسطین را می‌بایست در قالب تحلیلی چند سطحی مورد توجه قرار داد. در ابتدای امر توجه به این مساله ضروی است که تشکیلات خودگردان در مقام جریان معتدل و متمایل به توافق و مذاکره با رژیم اشغال‌گر قدس، در نتیجه جنگ 11 روزه اخیر در نوار غزه تا حدود زیادی محبوبیت و جایگاه خود را در درون جامعه فلسطین از دست داده است. هر چند در ماههای گشته نیز اغلب ناظران سیاسی بر این امر تاکید داشتند که برگزاری انتخابات سه‌گانه، محلی، پارلمانی و ریاستی، در سرزمین‌های اشغالی به احتمال فراوان منجر به پیروزی جنبش حماس خواهد شد اما درگیری‌های اخیر در نوار غزه بیش از هر زمان دیگری محبوبیت حماس را در سطح داخلی فلسطین افزایش داده است.
بنابراین، به نظر می‌رسد رهبران جنبش فتح، اکنون به این باور رسیده‌اند که تحولات 11 روزه نبرد در نوار غزه، بیش از هر زمان دیگری موجب تضعیف جایگاه و وجهه آن‌ها شده و هر گونه برگزاری انتخابات در فلسطین با شکست آن‌ها مواجه خواهد شد. در نتیجه امر تشکیلات خودگردان به رهبری محمود عباس، در پی آن هستند که به سرعت بازسازی و احیای وجهه مخدوش شده خود در میان شهروندان فلسطینی را در دستور کار قرار دهند. در این راستا رهبران جنبش فتح، تلاش دارند که با انجام سفر به کشورهای اسلامی منطقه غرب آسیا، از یک سو، حمایت مجدد کشورهای منطقه را به سوی خود جلب کنند و از سوی دیگر، به شهروندان فلسطینی نشان دهند که آن‌ها در سطح دیپلماتیک پی‌گیر منافع و خواسته‌هایشان هستند.
شکست جریان سازش و روند عادی‌سازی مناسبات
تحولات اخیر سرزمین‌های اشغالی که نقطه اوج آن در مقاومت 11 روزه جنبش حماس در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی به نوار غزه، بازنمود پیدا کرد، همچون شکستی بزرگ برای جریان سازش‌کار عربی و طرفداران عادی‌سازی مناسبات با رژیم صهیونیستی قابل خوانش است. در یک سال گذشته برخی رژیم‌های عربی همانند امارات، بحرین، سودان و… با حمایت پنهان سعودی‌ها مسیر عادی‌سازی مناسبات با رژیم صهیونیستی را در دستور کار قرار دادند و تلاش داشتند که این روند را همچون یک امر انکارناپذیر بر دیگر کشورها، از جمله دولت عراق تحمیل کنند.
اما تحولات اخیر سرزمین‌های اشغالی که طی آن صهیونیست‌ها بار دیگر خصومت بدون پایان خود را با مسلمانان به نمایش گذاشتند، از یک طرف، موجب بازگشت مساله فلسطین به صدر تحولات جهانی شد و از طرف دیگر، شکست جریان سازش و موضوع عادی‌سازی مناسبات میان رژیم‌های عربی را در سطح منطقه‌ای به همراه داشت. در حقیقت، اکنون هر گونه حمایت از سازش با صهیونیست‌ها و حمایت از عادی‌سازی مناسبات، همچون خیانتی بزرگ قابل تلقی است که موجب تضعیف و سلب مشروعیت از هواخواه آن خواهد شد.
طی دو هفته گذشته نیز جریان‌های سیاسی عراقی همچون مقامات دولتی، مقتدی صدر، عمار الحکیم، حشد الشعبی و… حمایت همه‌جانبه خود را از مردم مظلوم فلسطین اعلام کردند. حتی جریان صدر بر آمادگی خود برای دفاع از قدس و دیگر سرزمین‌های اشغالی تاکید کرد. در چنین وضعیتی، دولت عراق در مقام یکی از حامیان اصلی مساله فلسطین در درگیری‌های اخیر، به تمام منطقه و جامعه جهانی این پیام را مخابره کرد که بغداد هیچ‌گونه نزدیکی و سنخیتی با رژیم‌های سازش‌کار منطقه ندارد و در حمایت خود از آرمان‌های فلسطین اراده‌ای قاطعانه دارد. در همین زمینه شاهد هستیم که فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق در دیدار با ریاض المالکیاعلام کرد: « پشتیبانی جامعه عراق از آرمان فلسطین همچنان وجود و ادامه دارد و فلسطین نیازمند به یک گفتگوی صریح بین خود فلسطینیان است.» همچنین، بر اساس اعلام وزیر خارجه عراق اولین جلسه بعدی کمیته مشترک عراق و فلسطین به زودی در رام الله برگزار می‌شود که این خود نشان‌گر اهتمام ویژه دولت عراق به مساله فلسطین و محکوم کردن جنایات رژیم صهیونیستی است.
تبدیل شدن عراق به بازیگردان مهم منطقه‌ای
یکی دیگر از پیام‌های مهم سفر وزیر امور خارجه فلسطین به بغداد، به عنوان اولین ایستگاه بعد از اعلام آتش بس در نوار غزه، را می‌توان در قالب برجسته شدن نقش منطقه‌ای عراق مورد توجه قرار داد. عراق با گذار از دوران بحرانی چند سال گذشته، به‌تدریج در مسیر بازگشت به جایگاه سنتی و احیای قدرت خود در منطقه است. اکنون سفر المالکی به بغداد نیز نشان دهنده آن است که نقش جدید عراق از سوی دیگر بازیگران منطقه و بیش از همه تشکیلات خودگردان فلسطین به رسمیت شناخته شده است.
حتی این موضوع از سوی ریاض مالکی در دیدار با فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق نیز مورد تاکید قرار گرفته است که کشور عراق در مقام یک بازیگر مهم منطقه‌ای نقشی مهم را در هماهنگی پیرامون تحولات آینده دارد. وزیر امور خارجه فلسطین در دیدار با همتای عراقی خود عنوان می‌کند که هدف سفر به بغداد “هماهنگی مواضع (سیاسی) در آینده” بوده و عراق “دوست وفادار و پشتیبان فلسطین” است.
منبع:http://alwaght.net
- برچسب ها: المالکی, اندیشکده, اندیشکده جریان, جریان, رژیم صهیونیستی, ریاض, عراق, فلسطین
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
