همراه با نزدیک شدن قیمت دلار به 2000 ریال یمنی در إزای یک دلار، اعتراضات خیابانی و نافرمانیهای مدنی با شعار «ثوره الجیاع» انقلاب گرسنگان در حال رشد روزافزون بود و برخی از حامیان سیاسی عبدربه منصور هادی ندای جدایی و شروع مذاکره با طرفهای درگیر از جمله انصارالله به شرط خروج تمام نیروهای نظامی خارجی از یمن و عدم دخالت آنها در مذاکرات را مطرح میکردند که از جمله آنها میتوان به احمد عبید بن دغر، رئیس مجلس مشورتی در دولت هادی و صالح الجبوانی، سیاسی مطرح و وزیر نقل سابق در دولت هادی و همچنین بخش زیادی از اعضای حزب موتمر قاهره را نام برد.
رئیس بانک مرکزی و معاون اول او در دولت هادی که با فروش پنج نوبت حواله نقدی، هرکدام به مبلغ 15 میلیون دلار، نتوانسته بودند شرایط را کنترل کند برکنار شدند و اشخاص جدیدی در بانک مرکزی منصوب و ریزش قیمت دلار در دولت هادی شروع شد. بانک مرکزی عدن در قدم اول هر دلار را به قیمت 1300 ریال یمنی و سپس، هر دلار را به 900 ریال یمنی در دولت هادی قیمتگذاری کرده و به صرافیها دستور داد تا حوالهها را با قیمت جدید صادر کنند. در حال حاضر نیز هر دلار با قیمتی پایینتر از 900 ریال در حال معاوضه است.
اما برای این ریزش عجیب قیمت دلار در دولت هادی، چند سناریو متصور است.
سنارویی اولی که به نظر میرسد، تأمین مخارج جاری دولت هادی از جیب مردم با مأموریت رئیس و معاون مرکزی سابق است. احمد عبید الفضلی در سپتامبر 2019 مسئولیت بانک مرکزی در ئولت هادی را در دست گرفت و در زمان شروع فعالیت او، هر دلار با 830 ریال یمنی در دولت هادی معامله میشد. بلافاصله پس از روی کار آمدن الفضلی روند ریزش ارزش ریال دولت هادی شروع و بیشترین ریزش در سال 2020 اتفاق افتاد به صورتی که قبل از برکناری او از طرف هادی، هر دلار با 1850 تا 1900 ریال دولت هادی معامله میشد و تحلیلگران، ریزش ارزش پول ملی در دولت هادی را تا رقم 2500 ریال در إزای هر دلار پیشبینی میکردند.
قیمتهای به معنای این بود که ارزش دلار در دولت هادی و در طول یک سال میلادی بیش از دو برابر شده و تحلیلگران، رشد قیمت دلار تا سه برابر را نیز پیش بینی کرده بودند. با بر کنار شدن الفضلی از ریاست و روی کار آمدن أحمد غالب المعبقی، ارزش ریال دولت هادی در کمتر از یک ماه به قیمت 880 ریال در إزای هر دلار رسیده است که این امر باعث تقویت نظریه تأمین مخارج دولت از جیب مردم را تقویت میکند. اگر قیمت واقعی دلار در دولت هادی قبل از عقب گرد را حدود 900 ریال در إزای یک دلار تصور کنیم به معنای این است که دولت هادی در إزای هر دلاری که به مردم یا تجار یمنی تحویل میداده ، 1000 ریال کسب درآمد میکرده است.
سناریوی دوم که مطرح میشود، تأمین دلار از طرف دولت عربستان است. همانطور که مطرح شد، همراه با نزدیک شدن قیمت ارز در دولت هادی به 2000 ریال، اعتراضات و نافرمانیهای مدنی گسترش یافت و برخی از چهرههای اخوانی حامی دولت هادی شروع به سخن در مورد مذاکرات یمنیـیمنی و قبل از آن، خروج کامل نیروهای نظامی خارجی از یمن کردند که این درخواستها مطابق طرح انصارالله برای اتمام جنگ بود. عربستان که شرایط پیش آمده را به ضرر خود میدید و تحقق این امر به معنای بیهوده بودن هفت سال هزینه و مبارزه و پیروزی انصارالله بود، دلار مورد نیاز برای برگشت قیمت ریال به حالت سابق را تأمین و همراه با جابه جایی رئیس بانک مرکزی دولت هادی، ارز را به دولت مورد حمایت خود در یمن تزریق کرد.
سناروی سوم که به نظر میرسد، هماهنگی عربستان و امارات برای جابه جایی محمد صالح بن عدیو، استاندار اصلاحی و محبوب شبوه بود. بن عدیو که با حمایت حزب اصلاح به عنوان استاندار شبوه مطرح شد، از زمان شروع به کار به آبادانی و بازسازی شبوه پرداخت و همین امر، محبوبیت او را به دنبال داشت. با گسترش عملکرد و محبوبیت او، اعتراض به برخی از عملکردهای ائتلاف عربی به رهبری عربستان توسط بن عدیو آغاز شد که مهمترین آن را میتوان در اعتراض به تعطیلی تاسیسات گازی بلحاف توسط امارات و تبدیل آن به پایگاه نظامی، محاصره کردن آن با حمایت نیروهای قبیلهای و فشار برای به راه انداختن این تاسیسات دید. محمد صالح بن عدیو در ماههای گذشته تحت فشار زیادی از طرف سعودی برای برکناری بود. وی در ماه گذشته به عربستان دعوت شد و پس از مذاکرات طولانی و گسترش اعتراضات در شبوه توسط قبایل مورد حمایت امارات برکنار و به جای او شخصی از قبایل مورد حمایت انتقالی با استانداری شبوه منصوب شد. بلافاصله پس از برکناری وی، عربستان و امارات وعده تزریق ارز بینالمللی به دولت هادی را مطرح کردند.
به هر حال به نظر نمیرسد سقوط آزاد قیمت ارز در دولت هادی به صورت عادی صورت گرفته باشد. علاوه بر مطالب مذکور باید متذکر شد که قیمت ارز در دولت نجات ملی صنعا از یک سال و نیم گذشته در قیمت 600 ریال در إزای هر دلار ثابت مانده است که نشاندهنده ثبات اقتصادی در مناطق تحت کنترل انصار الله میباشد.