ایران در حال آماده شدن برای امضای توافق هسته ای است که براساس آن، متعهد می شود، توان هسته ای خود را فقط در راستای اهداف صلح آمیز توسعه دهد و در پاسخ، تحریم ها لغو خواهند شد. توافق هسته ای در آستانه امضا شدن قرار دارد. در حال حاضر، روی میز متنی قرار دارد که به سند نهائی بسیار نزدیک است.
احتمال امضای این توافق بسیار زیاد است. امروزه، امریکا در زمینه های دیگری با چالش هایی مواجه شده و برای کاخ سفید بهتر است که حداقل به موضوع برنامه هسته ای ایران خاتمه دهد. نکته دیگر این است که ظاهرا، این امر چندان برای متحدان منطقه ای مناسب نیست. به احتمال زیاد، نوعی اتحاد غیر رسمی میان اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس برقرار خواهد شد. یعنی، وظیفه مهار کردن ایران همچنان مطرح است.
ولادیمیر ساژین، کارمند علمی ارشد مرکز مطالعات کشورهای خاورمیانه در انستیتوی خاورشناسی آکادمی علوم روسیه، معتقد است: «امضای توافق جدید، حرکتی به سوی جلو به شمار خواهد رفت. برخی اختلافات مطرح است که احتمال دارد، مانع از عقد توافق هسته ای شود. ایران امریکا را تهدید کرده است که اگر مذاکرات وین به یک توافق خوب و مثبت ختم نشود، پیامدهایی را به همراه خواهد داشت».
ولادیمیر ساژین می گوید که برجام یکی از مهمترین اسنادی بود که به حفظ پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای کمک کرد. این یک پیروزی برای دیپلماسی جهانی بشمار می رود. در حال حاضر، روند غنی سازی اورانیوم در ایران از سطح مشخص شده، بالاتر رفته و این امر باعث نگرانی تعداد زیادی از کشورهای غربی شده است.
به اعتقاد ولادیمیر ساژین، در حال حاضر، ایران می تواند، طی چند ماه آینده، اورانیوم را تا سطح 90 درصد غنی سازی کند، اما چندین سال طول می کشد تا به ساخت سلاح هسته ای نزدیک شود. در حقیقت، غنی سازی تا سطح 90 درصد، آخرین گام قبل از ساخت بمب هسته ای است. عقد توافق هسته ای جدید، گامی بسیار بزرگ در راستای ضمانت پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای خواهد بود.
با این حال این کارشناس خاطرنشان کرد که اگر اکنون، برجام بدون اصلاحات موقتی و بدون اصلاح در سطح توسعه تکنولوژی هسته ای ایران طی دو سال و نیم اخیر منعقد شود، در آن صورت از اهمیت آن کاسته خواهد شد.
