آیا رویکرد سخت‌گیرانه ایران علیه اسرائیل نتیجه معکوس خواهد داد؟

در بخش ذیل به نکات و گزاره‌های اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد

1. در ۱۳ مارس، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران اهدافی را در کردستان عراق مورد هدف قرار داد. پس از بر عهده گرفتن مسئولیت این حملات، رسانه انگلیسی‌زبان پرس تی وی، حملات به اربیل را زنگ خطری برای کشورهایی خواند که پایگاه در اختیار اسرائیل قرار می‌دهند. این هشدار ظاهراً متوجه دولت اقلیم کردستان و به‌ویژه مسعود بارزانی بود. این اقدام همچنین هشداری به کشورهای منطقه است تا در ارتباط با برقراری روابط با اسرائیل مزایا و معایب آن را بسنجند؛ اما ایرانی‌ها باید این را نیز مدنظر قرار دهند که این اقدام ممکن است با نتیجه معکوس همراه شود.
2. تهران تلاش می‌کند تا اسرائیل و آمریکا را از توانایی تهدید مستقیم مرزهایش دور کند. یکی از مهم‌ترین دستاوردها در این زمینه ایجاد حلقه‌ای از آتش دور اسرائیل به‌وسیله حزب‌الله، شبه‌نظامیان شیعه در عراق و سوریه، حماس و جهاد اسلامی می‌باشد. در عمل ایران توانسته در نزدیکی مرزهای اسرائیل توانمندی راهبردی ایجاد کند اما متقابلاً اسرائیل از انجام این کار ناتوان بوده است و اخیراً اسرائیل دستاوردهایی در این زمینه داشته است که نگرانی رهبران ایران را در پی دارد.
3. توافق‌نامه ابراهیم محرک اصلی این نگرانی است. اگرچه این توافق‌نامه کاملاً غیرنظامی است اما به اسرائیل اجازه می‌دهد نفوذ خود را در خلیج‌فارس گسترش دهد و بر تهدیدات علیه ایران بیفزاید؛ اما این تنها تحولی نیست که باعث نگرانی در تهران شده است. با نگاه به شمال و آذربایجان، ایران حضور اسرائیل را درک کرده و از روابط باکو-اورشلیم ناخرسند است.
4. حمله موشکی به پایگاه موساد نمونه دیگری از نگرانی ایران از حضور اسرائیل در نزدیکی مرزهایش است. به گفته ایران، اسرائیل از این پایگاه‌ها برای حمله به ایران و به‌ویژه سایت‌های هسته‌ای استفاده می‌کند. علاوه بر این، استفاده از زور توسط ایران نشانه نگرانی ایران از بهبود روابط سیاسی امنیتی اسرائیل با همسایگان ایران است.
5. ایرانی‌ها نه تنها بر این باورند که اسرائیل اکنون عملیات نظامی و اطلاعاتی را علیه ایران فراتر از صحنه سوریه آغاز کرده‌ است، بلکه نگرانند این حملات در خاک ایران نیز انجام شود. ازاین‌رو آن‌ها نمی‌خواهند از خود ضعف نشان دهند.اخیراً گزارش‌هایی از حمله اسرائیل به پایگاه سپاه پاسداران در کرمانشاه منتشر شد؛ اما ایرانی‌ها فعلاً نمی‌خواهند اهدافی را داخل خاک اسرائیل هدف قرار دهند؛ اما تلاش دارند تا دسترسی عملیاتی اسرائیل را محدود کنند.
6. این موضوع همسایگان نزدیک ایران، از کردستان عراق گرفته تا بحرین، امارات و سایر کشورهای خلیج‌فارس را وارد معادله می‌کند. مشکل استراتژی ایران این است که ابزار فشار ممکن است در برخی از همسایگان عملیاتی باشد اما در بیشتر آن‌ها کارساز نخواهد بود. برای مثال دولت مرکزی عراق توانایی مقابله‌به‌مثل با ایران را ندارد یا به سختی خواهد توانست اما برای مثال حمله موشکی به خاک ترکیه به جنگی تمام‌عیار تبدیل خواهد شد.

نویسندگان در بخش پایانی یادداشت می‌نویسند:

ازاین‌رو شاید زمان آن فرا رسیده تا ایران در سیاست خود تجدیدنظر کند و به ترکیبی از ابزارها -چماق و هویج به صورت هم‌زمان- متوسل شود تا همسایگان نزدیک را متقاعد کند تا روابط خود را با اسرائیل تقویت نکنند.

https://www.mei.edu/publications/will-irans-heavy-handed-approach-deterring-israel-backfire