از دیدگاه واشنگتن و دیگر حامیان عراق مستقل و مرفه، انتخابات پارلمانی عراق در اکتبر ۲۰۲۱ موفقیتآمیز بود. بر خلاف انتظار، احزاب اسلامگرای شیعه مورد حمایت ایران و شبهنظامیان مورد حمایت آن، موسوم به حشد الشعبی، در پای صندوقهای رأی شکست خوردند.
در بخش ذیل به نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد
- از دیدگاه واشنگتن و دیگر حامیان عراق مستقل و مرفه، انتخابات پارلمانی عراق در اکتبر ۲۰۲۱ موفقیتآمیز بود. بر خلاف انتظار، احزاب اسلامگرای شیعه مورد حمایت ایران و شبهنظامیان مورد حمایت آن، موسوم به حشد الشعبی، در پای صندوقهای رأی شکست خوردند. حشدالشعبی رقابت را نه به نامزدهای غربگرا بلکه به یکی دیگر از احزاب شیعه محلی که رهبر آن از هشتگ نه شرق و نه غرب استفاده میکرد، واگذار کرد، منظور وی از شرق و غرب، تهران و واشنگتن بودند.
- برای اولین بار پس از سال ۲۰۰۳ مقدمات استقرار یک دولت اکثریت فراهم شد؛ اما طنز بیرحمانه اینجاست که بهترین متحد واشنگتن در عراق یعنی کردها را نیز تضعیف کرد. برنده بزرگ این رقابت مقتدی صدر رهبر حزب سائرون بود که توانست تعداد زیادی از کرسیهای شورای نمایندگان عراق را به دست آورد.
- اخیراً صدر توانسته به واسطه نارضایتی رأیدهندگان از نفوذ ایران در عراق، به نفوذ بالایی دست یابد. صدر نوشداروی عراق نیست اما حداقل به صورت لفظی از مبارزه با فساد حمایت میکند، منتقد حملات موشکی ایران است و میخواهد به اقدامات نظامی حشد الشعبی پایان دهد. به همین دلیل وی برخلاف دیگر سیاستمداران عراقی، با اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس که مرتباً از عراق بازدید میکند، به گرمی برخورد نمیکند. علاوه بر این وی منتقد سرسخت حضور واشنگتن نیز در صحنه عراق است.
- صدر برای ایجاد یک حکومت اکثریت متشکل از ائتلافی از شیعیان، سنیها و کردها حرکت کرد. از نظر تئوریک این ائتلاف سه جانبه شبهنظامیان طرفدار ایران را کنار گذاشت و وعده بازگرداندن مصطفی الکاظمی غربگرا به قدرت را داد. از این رو تعجبآور نیست که چرا متحدان ایران در عراق ابتکار عمل صدر را به عنوان یک تهدید در نظر گرفتند و به سرعت در راستای تضعیف آن و ایجاد یک دولت بر اساس اجماع اقدام کردند. حشدالشعبی برای ارعاب اعضای ائتلاف دست به کارزار خشونت زده است. همچنین قوه قضاییه را نیز در این مسیر به کار گرفتند.
- بزرگترین مانع برای تشکیل دولت اکثریت، کردها بودهاند. منطقه خودمختار اقلیم کردستان مدتهاست درگیر اختلاف بین حزب دموکرات کردستان به رهبری بارزانی مستقر در اربیل و اتحادیه میهنی مستقر در سلیمانیه است. اگر کردها به صورت یک بلوک به صدر رأی میدادند، ائتلاف برای تشکیل دولت به حدنصاب میرسید. در ابتدا به نظر میرسید که صدر و گروه سنی از انتخاب مجدد برهم صالح به ریاست جمهوری و الکاظمی به نخستوزیری حمایت میکند؛ اما کردها بهجای حمایت از ائتلاف بر سر برهم صالح باهم به اختلاف خوردند و پس از رد شدن نامزدی او، بر سر جانشین او نیز به نتیجه نرسیدهاند. ازاینرو با تحریم جلسه ۲۹ مارس پارلمان مانع از به حدنصاب رسیدن جلسه شدند.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت مینویسد:
اگر ناسازگاری کردها ادامه یابد و رئیسجمهور تا ۶ آوریل انتخاب نشود، عراق ممکن است به سمت انتخابات جدید حرکت کند؛ اما این بار حشد الشعبی احتمالاً با درس گرفتن از اشتباهات مبارزاتی خود عملکرد بهتری خواهد داشت. به نظر میرسد صدر اهمیت موقعیت فعلی را درک نمیکند. بدون حضور کردها، بهترین فرصت برای عقب راندن ایران و احیای حاکمیت عراق از دست خواهد رفت. اکنون زمان آن فرا رسیده تا کردها سهم خود را برای اطمینان از آینده عراق انجام دهند، زیرا شرمآور است اگر آنها به تداوم تسلط ایران بر عراق کمک کنند.
https://epc.ae/en/details/brief/is-iranian-influence-declining-in-iraq-
منبع:
اندیشکده جریان