به نظر میرسد آنکارا بعد از یک دوره تیرگی روابط با برخی کشورهای عربی چون عربستان، امارات و مصر اکنون در پی بازگشت به منطقه خاورمیانه و نقشآفرینی بیشتر در این منطقه برآمده است.
کاکایی در ادامه گفت: «سفر غیرمنتظره و بدون هماهنگی سعد حریری، نخستوزیر مکلف لبنان به ترکیه و دیدار وی با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور پشت درهای بسته بحثهای زیادی را در محافل رسانهای در پی داشت و این بحثها نه از آن جهت که لبنان یک کشور تأثیرگذار در روند منطقهای باشد، بلکه از آن روی بود که موضوعاتی مطرح شد مبنی بر آنکه حریری از یک سو به دنبال یک نوع میانجیگری بین ترکیه و عربستان است و از سوی دیگر این دیدار نخست وزیر لبنان از ترکیه دور جدیدی از رابطه و همکاریهای ترکیه و لبنان و یا به عبارت دیگر نقشآفرینی جدید آنکارا در تحولات بیروت تعریف شد.»
وی ادامه داد: «به نظر میرسد بعدازآن که تلاشهایی برای نزدیکی روابط بین عربستان و قطر انجام گرفت این بار شبه تلاشهایی نیز با هدف ایجاد ارتباط بین ترکیه با عربستان، مصر و امارات در حال شکل گرفتن است، چراکه رابطه ترکیه با این کشورها در سالهای اخیر تیره شده و تحتالشعاع تنشها قرار گرفته است.»
کاکایی با اشاره به آنکه چندی پیش بحث دیگری در ارتباط با عادیسازی روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی مطرح شد، افزود: «وقتی مجموعه این موضوعات را در کنار هم قرار میدهیم یک برداشت و یک نتیجه از آن استخراج میشود که ترکیه احتمالا به دنبال بازگشت به منطقه خاورمیانه است و نگاهی به منطقه دارد.»
به گفته این کارشناس از سالهای 2012 به بعد و پس از تحولات منطقهای موسوم به بهار عربی، دورهای از تیرگی روابط میان آنکارا و کشورهای عربی در خاورمیانه و شمال آفریقا پیش آمد که تا حدودی به انزوای سیاست خارجی ترکیه از این مناطق منجر شد.
کاکایی با اشاره به ورود نظامی ترکیه در سوریه و تنشهای بین ترکیه با امارات، عربستان و مصر تأکید کرد: «در کنار این تحولات شاهد بودیم که روابط ترکیه با قطر بسیار گرم و حتی منجر به استقرار پایگاه نظامی ترکیه در قطر شد که برای عربستان خوشایند نبود. همچنین در کنار تنشها بین ترکیه با مصر بعد از روی کار آمدن ژنرال السیسی، ترکیه اقدام به تقویت روابطش با دولت قانونی لیبی کرد که منجر به وجهی از ماجراجویی ترکیه در منطقه شد و روابط خوب این کشور با کشورهای خاورمیانه در فاصله سالهای 2007 تا 2011 کاملا از بین رفت؛ لذا ترکیه به شکلی در این منطقه منزوی شد و اکنون به نظر میرسد که ترکیه دوباره به دنبال بازگشت دوباره به منطقه خاورمیانه برآمده است.»
کاکایی تأکید کرد که بحث نگاه ترکیه به لبنان در این چارچوب قابل بررسی است.
وی در خصوص روابط بیروت و آنکارا توضیح داد: «اگر به سالهای گذشته بازگردیم در دورهای در خیابانهای لبنان، پرچم ترکیه به اهتزاز درآمده بود، اما یک دوره فترت و جدایی ترکیه از خاورمیانه شامل لبنان هم شد.»
این کارشناس ادامه داد: «اکنون این پرسش مطرح است که آیا آنکارا به دنبال نقشآفرینی در روند تحولات لبنان است یا خیر؛ به خصوص که در این سال ها نقش و نفوذ عربستان و فرانسه در لبنان افزایش یافته است. دو کشوری که روابط فعلیشان با ترکیه دستخوش تنش و چالش است.»
وی با مدنظر قرار دادن این فرض گفت که اکنون باید انتظار داشت ترکیه خواهان برگشت به روند تاثیرگذاری در عرصه سیاسی لبنان باشد؛ زیرا این منطقه برای آنکارا مهم تلقی میشود. در کنار آن نیز به نظر میرسد که تیم سعد حریری درصدد است تا بازتعریفی از روابط با ترکیه داشته باشد تا ترکیه نیز به عنوان یک حامی در روند تحولات لبنان ورود پیدا کند.
کاکایی با اشاره به اینکه تنشهای سیاست خارجی ترکیه در منطقه خاورمیانه، بیش از تلاشهایش برای بازگشت به دوران گشایش روابط آنکارا با این منطقه به چشم میآید افزود: «با این حال سفر و گفتگوهای سعد حریری در آنکارا با رجب طیب اردوغان و ابراز تمایل ترکیه به روابط جدید با لبنان میتواند بیانگر شکلگیری یک خواست مشترک در ورود دوباره ترکیه به این حوزه باشد.»
وی در نهایت گفت: «گرم شدن روابط ترکیه و لبنان در صحنههای دوجانبه سیاسی و اقتصادی و غیره، راه را برای نقشآفرینیهای هرچند محدود این کشور در روند سیاسی لبنان نیز باز خواهد کرد یا دست کم رجب طیب اردوغان به دنبال چنین نقشآفرینیای است.»
منبع:https://www.scfr.ir
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.