چرا انتخابات آینده ایران، بایدن را به چالش میکشد
اندیشکده آمریکایی «بنیاد دفاع از دموکراسی» در تحلیلی به نگارش «رائول مارک گرچت» مینویسد: «دولت بایدن احتمالاً از این مسئله آگاه است که رهبر جمهوری اسلامی، پس از برداشته شدن تحریمهای ایالاتمتحده، محدودیت بیشتر در حوزه برنامه هستهای با ابعاد صنعتیاش را نخواهد پذیرفت. امپریالیسم شیعی ایران و برنامه جنگافزار هستهای به لحاظ مالی هیچ توجیهی جز رضایت خاطر و امنیت انقلابیون مذهبی آرمانگرا ندارد.»
در بخش زیر به نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره میکنیم
- دیپلماتهای اروپایی، دولت بایدن و تحلیلگران غربی که به تعامل علاقه داشتند؛ امیدوار بودند که محمدجواد ظریف تحصیلکرده در آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند و پیروز شود؛ اما مخالفان برجام با توجه به توانایی ظریف در بازی با مخاطبان غربی از این احتمال وحشت داشتند. ولی وی بهترین نامزد ریاست جمهوری برای کسانی در خارج از کشور بود که میخواستند با جمهوری اسلامی تجارت کنند. اگر {آیتالله} علی خامنهای خواهان بهرهبرداری حداکثر منابع مالی از مذاکرات هستهای بود؛ محمدجواد ظریف میتوانست بهترین گزینه باشد؛ اما اکنونکه رهبر با بیماری دستوپنجه نرم میکند؛ حضور روحانیونی مانند آیتالله رئیسی در منصب ریاست جمهوری میتواند قانعکننده باشد؛ زیرا روحانیون با هرگونه تغییر در اصول جمهوری اسلامی مخالفت خواهند کرد.
- در منطقه خاورمیانه؛ همهچیز به یک مسئله ختم میشود: آیا ایالاتمتحده حاضر است برای متوقف سازی دشمن بهزور متوسل شود؟ به نظر میرسد که در صورت تداوم غنیسازی اورانیوم و تولید سانترفیوژهای پیشرفتهتر؛ دولت بایدن خواهان این نیست که تهران را با تحریمهای بیشتر و اقدام نظامی تهدید کند؛ اما آنها میتوانند با تهدید به بازگشت تحریمها در زمان بازگشت به کنگره یا کاخ سفید بسیاری از شرکتها و سرمایهگذاران را از ورود مجدد به بازار ایران بازدارند. پرزیدنت بایدن بهزودی به لغو تحریمها و دسترسی ایران به میلیاردها دلار چراغ سبز نشان خواهد داد. بایدن این کار را به همان دلیل عقبنشینیهای مکرر پرزیدنت اوباما در مذاکرات با جمهوری اسلامی انجام خواهد داد: نگرانی از ریسک جنگ یا پذیرش علنی یک رژیم مذهبی دارای جنگافزار هستهای.
- پرزیدنت بایدن در موقعیت سختتری از رئیس پیشین خود قرار دارد. پرزیدنت اوباما از گزینه نظامی و فشار اقتصادی بیزار بود و تعامل را عاملی برای سرعت بخشیدن بهاعتدال و میانهروی در رژیم میدید. اوباما باور داشت که اگر واشنگتن با تهران رفتار بهتری داشته باشد، ایران هم در مقابل چنین خواهد کرد. تصور غالب این بود که اگر ایالاتمتحده در مذاکرات بر سر برجام امتیازهای پیاپی بدهد، تغییر رفتار ایران مانع بدترین سناریو خواهد شد. امتیاز دادنها شامل تاریخ انقضای محدودیتها، نابودی سانتریفیوژهای موجود، ساخت سانتریفیوژهای پیشرفتهتر، بازرسیهای سرزده، فعالیتهای هستهای اعلامنشده، موشکهای بالستیک و تخاصم منطقهای بود. اوباما احتمالاً در هیچ شرایطی حاضر نبود ایران را با نیروی نظامی متوقف کند. پرزیدنت بایدن چنین خوشباور به نظر نمیرسد.
- موفقیتهای عملیاتی خیرهکننده موساد در برابر اهداف هستهای ایران در قالب ترور، انفجارها، سرقت آرشیو هستهای نشان از بیباکی و چابکی در اسرائیل است. قطعاً در کوتاهمدت، اسرائیل به عملیات پنهانی خود با سرعت بیشتری ادامه میدهد و سعی خواهد کرد خسارات بیشتری را به تأسیسات و پرسنل هستهای ایران وارد کند. چنین اقداماتی در ایالاتمتحده بهمراتب از حملات صریح هوایی کمتر تنش آمیز است. بااینوجود، غیرمحتمل نیست که موساد با این امید که سرویسهای ضد جاسوسی ایران بهخوبی کار نمیکند؛ تلاش خرابکارانهی بیشتری مبادرت ورزد. هر چه تلاطم بیشتری توسط اسرائیل ایجاد شود، اشتیاق شرکتهای خارجی برای حضور در بازارهای ایران کاهش خواهد یافت.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت مینویسد: «مشکل است باور کنیم که بلینکن و سالیوان نمیبینند که پس از لغو تحریمهای امریکا، آیتالله علی خامنهای با محدود کردن برنامه هستهای بیشتر موافقت نمیکند. همچنین به نظر میرسد که رهبر ایران تمایل دارد تا نامزدی را ارتقا دهد که اختلافنظر درباره شخصی که میتواند با غرب کار کند را برطرف کند.»
https://www.fdd.org/analysis/2021/06/09/iranian-elections-biden-administration/
منابع پژوهش در دفتر اندیشکده موجود است .
- برچسب ها: آمریکا, آیتالله رئیسی, اندیشکده, اندیشکده جریان, ایران, اینده توافق هسته ای, برجام, جریان, جو بایدن, خاورمیانه, کاخ سفید, محمدجواد ظریف, مذاکرات
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
