سدالنهضه  لحن تند قاهره/ نقش رژیم صهیونیستی چیست؟

بحران سد النهضه در سایه پافشاری اتیوپی بر اعلام آغاز مرحله دوم آبگیری سد آن هم بدون دستیابی به یک توافق با مصر و سودان، وارد مرحله جدیدی از تنش بی‌سابقه میان سه کشور مذکور شده است. تاکید مصر بر موضع خود از یک سو و کوتاه نیامدن مقام‌های اتیوپی مبنی بر آبگیری کامل سد النهضه بحران کنونی را وارد مرحله تازه ای کرده است.

مصر و سودان تنها خواهان دستیابی به توافقی بر سر نحوه آبگیری سد النهضه و راه‌اندازی آن هستند؛ توافقی که دربردارنده سازوکاری قانونی و الزام‌آور باشد که به هنگام بروز اختلاف یا مشکل بتوان بدان توسل جست اما اتیوپی با ایده توافق الزام‌آور مخالفت می‌ورزد و بر اکتفا به «اصول غیر الزام‌آور و ارشادی» اصرار دارد، امری که با مخالفت شدید مصر و سودان روبرو شده است.

مصر در تأمین ۹۰ درصد از آب شرب خود به رود نیل وابسته است و هرگونه کاهش سهم آبی این کشور از نیل، آثار اجتماعی و اقتصادی ویرانگری بر مصر خواهد داشت، این در حالی است که آدیس‌آبابا بر این باور است که سد النهضه با سرمایه‌گذاری ۴.۶ میلیارد دلاری در تبدیل شدن این کشور به قطب انرژی منطقه مؤثر است و می‌تواند علاوه بر درآمدزایی منجر به فقرزدایی در این کشور شود.

در این میان، اختلافات سه کشور بر سر مقدار آب رهاسازی شده از سوی اتیوپی در صورت بروز کم‌آبی متمرکز است. با عملیاتی شدن این سد، اتیوپی می‌تواند به بزرگترین کشور صادر کننده برق در آفریقا تبدیل شود.

سد النهضه در ۲۰ کیلومتری سودان واقع شده است. مصر نگران پایین آمدن سهم آب خود است؛ آبی که آن را برای شرب، زراعت و صنعت به کار می‌گیرد. تصمیم دولت اتیوپی برای آغاز مرحله دوم آبگیری سد النهضه با مخالفت شدید مصر و سودان مواجه شده است؛ دو کشوری که در تأمین آب خود به شدت به رود نیل وابسته هستند.

آماده باش ارتش اتیوپی در آستانه نزدیک شدن به مرحله دوم آبگیری

یک فرمانده ارتش اتیوپی اعلام کرد که نیروهای این کشور برای تکمیل مرحله دوم آبگیری سد النهضه در وضعیت آماده باش هستند.

اسرات دنیرو، فرمانده نظامی ارتش اتیوپی در نشستی با نیروهای مسلح در این منطقه گفت: مردم اتیوپی از نزدیک مراقب مراحل ساخت سد النهضه و نیز منتظر تکمیل سریع آن هستند. برای همین باید مأموریت ارتش برای تضمین امنیت منطقه تقویت شود.

همچنین وزیر آب اتیوپی اعلام کرد: فعالیت‌های ساخت و ساز در سد النهضه طبق برنامه پیش می‌رود. ما نشست ارزیابی را با پیمانکاران پروژه برگزار کردیم و فعالیت‌ها با مشارکت هزاران کارگر و مهندس ادامه دارد.

آیا مصر به گزینه نظامی روی می‌آورد؟

در این راستا سامح شکری، وزیر خارجه مصر گفت: ما از هیچ تلاشی برای حفظ امنیت ملی خود دست نمی‌کشیم و از تمام ابزارها استفاده می‌کنیم. ما قدرت دفاع از منافع آبی خود را داریم. ما انتظار داریم شورای امنیت برای وادار کردن طرف‌ها به ازسرگیری مذاکرات تلاش بیشتری انجام دهد. امیدواریم که برخوردی رخ ندهد. منافع متضادی در شورای امنیت وجود دارد و برخی اعضا در بررسی مسائل آبی تردید دارند.

سامح شکری بار دیگر هشدار داد که همه گزینه‌ها روی میز است و کشورش از هیچ کوششی برای محافظت از امنیت ملی خود دریغ نخواهد کرد و همه ابزارها برای انجام این کار در دسترس مصر استوزیر خارجه مصر بار دیگر هشدار داد که همه گزینه‌ها روی میز است و کشورش از هیچ کوششی برای محافظت از امنیت ملی خود دریغ نخواهد کرد و همه ابزارها برای انجام این کار در دسترس مصر است.

وی تاکید کرد که مصر عزم و توانایی دفاع از منافع آبی خود را دارد.

وزیر امور خارجه مصر اعلام کرد که اتیوپی ساخت سد النهضه را طبق برنامه انجام نداده و قاهره معتقد است که آدیس آبابا نمی‌تواند مرحله دوم آبگیری سد را به طور کامل انجام دهد.

وی پیش از این هم در گفت وگوی تلویزیونی اعلام کرده بود که ۱۰ سال مذاکره با آدیس آبابا نتیجه‌ای نداشته و طرف اتیوپی همچنان «سرسخت» است.

موضع گیریهای مقام‌های مصری نشان دهنده تشدید اوضاع و کشمکش‌های بیشتر است و با وجود تداوم مذاکرات طرف‌ها و میانجی گری‌ها بین المللی به نظر می‌رسد در این مرحله مصر بیش از هر ابزاری به «تهدید» روی آورده است.

پای شورای امنیت به میان کشیده شد

در میانه این اختلاف‌ها، کوشش‌ها برای تفاهم دو طرف ماجرا و حل بحران در جریان است و مصر برای رسیدن به خواسته خود موضوع را به شورای امنیت کشانده است.

هفته گذشته اتیوپی با ارسال نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد با تلاش مصر و سودان جهت دخالت شورای امنیت بین الملل در موضوع سد النهضه اعلام مخالفت و اعلام کرد که این موضوع خارج از حوزه اختیارهای شورای امنیت است.

آدیس آبابا از شورای امنیت خواست تا مصر و سودان را به ادامه مذاکرات بر اساس حسن نیت به سرپرستی اتحادیه آفریقا تشویق کند.

نقش رژیم صهیونیستی چیست؟

«محمد نصر الدین علام» وزیر اسبق آبیاری مصر اعلام کرد که رژیم صهیونیستی در پرونده بحران سد النهضه مداخله دارد.

وی در ادامه افزود: اسرائیل به صورت پنهان در بحران سد النهضه از اتیوپی حمایت کرده و در این پرونده مداخله می‌کند. هدف اسرائیل از این مداخله اعمال فشار بر مصری‌ها در خصوص رود نیل است. دشمن استراتژیک ما از تمام ابزارهای مربوط به سیاست چماق و هویج در خصوص بحران سد النهضه استفاده می‌کند. انگلیسی‌ها از دیر باز گفته بودند که رود نیل مهم‌ترین مسئله برای مصری‌ها است و اگر می‌خواهی آنها را تحت فشار قرار دهی از این طریق اقدام کن. آنها می‌خواهند در حال حاضر از این سلاح استفاده کنندانگلیسی‌ها از دیر باز گفته بودند که رود نیل مهم‌ترین مسئله برای مصری‌ها است و اگر می‌خواهی آنها را تحت فشار قرار دهی از این طریق اقدام کن. آنها می‌خواهند در حال حاضر از این سلاح استفاده کنند.

مسئله آب همیشه یکی از ارکان راهبرد رژیم صهیونیستی و سیاست‌های آن در خصوص کشورهای حوزه نیل و آفریقا به ویژه اتیوپی بوده است. این رژیم، سیطره بر منابع آب کشورهای عربی را بخشی از امنیت داخلی خود و یکی از ابزارها برای تحقق هدف بزرگ از نیل تا فرات خود می‌داند.

اتیوپی به مرکز ثقل سیاسی در قاره آفریقا و تهدیدی برای امنیت ملی مصر تبدیل می‌شود. اتیوپی در این مسیر از حمایت جدی اسرائیل که همواره به دنبال فشردن گلوی مصر و کنترل آن بوده، برخوردار است.

تحلیلگران بر این باورند که باتوجه به اینکه سامانه‌های اسرائیلی حامی سد النهضه هستند و صهیونیست‌ها در پس پرده مواضع اتیوپی قرار دارند از این رو قاهره باید بداند که سر افعی در تل آویو است نه آدیس آبابا و بر این اساس با موضوع برخورد کند.

مخمصه سخت قاهره

آنچه می‌توان گفت این است که مصر در بد مخمصه‌ای گرفتار شده است زیرا از یکسو تمایلی برای استفاده از گزینه نظامی ندارد و از سوی دیگر در معرض تهدید آبی قرار گرفته است. زندگی مصری‌ها در گرو رود نیل است و جایگزینی غیر از نیل برای آنها نیست.

برخی ناظران امور مصری بر این باورند که درست است که مصر از روی آوردن به گزینه نظامی خودداری می‌کند اما حفظ سهم آبی مصر از نیل مهمتر از هر موضوعی است و روی آوردن به گزینه نظامی از همه راه‌ها و گزینه‌ها از جمله گرسنگی و تشنگی کم هزینه تر خواهد بود.

عبدالعظیم حماد سردبیر اسبق روزنامه‌های الاهرام و الشروق گفت: خطرناک‌ترین موضوع در ارتباط با سد النهضه کمبود آب خواهد بود و این بدون شک خطرناک است و یک کودتای ژئوپولتیکی و راهبردی است که یک بیگانه بر تنها منبع زندگی مصری‌ها تحکم کند.

با وجود اینکه برخی از لحن تند برخی مقامات مصری در قبال بحران سد سخن می‌گویند اما این تاکنون از حد موضع گیری و اظهار نظر صرف فراتر نرفته است و برخی مصری‌ها نگران هستند که شاید دولتمردان این کشور با موضوع به عنوان امر واقع شده، کنار بیایند.

منبع:https://www.mehrnews.com