آیا روسیه و اسراییل در مسیر برخورد در سوریه قرار دارند؟

نکات اصلی:
۱. اظهارات اخیر یک دریاسالار روسی، گمانه زنی ها در این باره که روسیه رویکرد خود نسبت به حملات اسرائیل علیه اهداف ایران و حزب الله در سوریه را دگرش داده، تقویت می کند. در نوزده جولای اسرائیل به چندین هدف حزب الله و ایران در سوریه حمله کرد و ژنرال وادیم کولیت مدعی شد که سیستم های دفاع موشکی روسیه هفت مورد از هشت موشک اسرائیل را رهگیری کرده اند.

۲. اسرائیل در مورد این حمله اظهار نظری نکرد اما اطمینان یافت که تصاویری از خرابی خای به جا مانده، در شبکه های اجتماعی منتشر شود. همزمان الشرق الاوسط گزارش داد که یک مقام ناشناس روسی گفته که ولادیمیر پوتین در دیدار اخیر خود با جو بایدن به این برداشت رسیده که واشنگتن از افزایش تحرکات اسراییل در سوریه راضی نیست.

۳. با این حال، نه نشانه ای از نگرانی ایالات متحده از افزایش فعالیت اسرائیل در سوریه وجود دارد و نه نشانه ای از موفقیت روسیه در برابر اسراییل. باور دو ادعای اخیر هم دشوار می نماید۔ به این ترتیب، این گزینه مطرح می شود که ادعاهای کولیت با اهداف راهبردی مطرح شده اند.

۴. پوتین احتمالاً می خواهد اراده رهبران نسبتاً بی تجربه اسرائیل را آزمایش کند و تصویری شفاف تر از نحوه برخورد بایدن با رویکرد خود نسبت به مسکو در قیاس با رویکرد ترامپ، به دست آورد.

۵. این توازن بر اساس توافقی است که دولت ترامپ در سال ۲۰۱۷ با روسیه منعقد کرد و اسرائیل از آن بسیار ناراضی بود. این امر به شبه نظامیان تحت حمایت ایران، مثلا حزب الله، اجازه داد تا در منطقه امن ایجاد شده در جنوب سوریه به فعالیت خود ادامه دهند. آتش بس در آن منطقه برای تسهیل تلاش های ایالات متحده و روسیه برای مبارزه با داعش در منطقه بود، اما اسرائیل بیشتر از استقرار شبه نظامیان نگرانی داشت.

۶. شکایت های اسراییل در نهایت ترامپ را مجبور کرد اعلام کند که اسرائیل در پیگیری اهداف خود آزاد است. دیپلماسی بین اسراییل و روسیه خوب کار می کرد اما اکنون گزارشهایی از قطع ارتباط اسراییل و روسیه منتشر شده است۔ حزب لیکود چندی پیش عنوان کرد که به لطف روابط نزدیک نتانیاهو و پوتین ما توانستیم ازادی عمل در سوریه را حفظ کنیم۔ این گفته بیانگر آن است که دولت تازه اسراییل دارایی های راهبردی حیاتی اسرائیل که در دوران نتانیاهو از آن برخوردار بود را از دست داده است.

۷. همچنین ممکن است چیزی فراتر از مسئله دولت تازه اسرائیل و ایالات متحده در کار باشد. در شرایطی که لبنان در فروپاشی اقتصادی و هرج و مرج سیاسی قرار دارد، موقعیت حزب الله در آنجا متزلزل و بحث برانگیزتر شده است۔ با بدتر شدن اوضاع در لبنان، احتمال درگیری با اسرائیل افزایش می یابد.

۸. احتمال یافتن راهی برای ورود دوباره ایالات متحده به توافق هسته ای ایران و کاهش تنش ها در خلیج فارس، می تواند نشانه هایی از یک چرخش در مدیریت برای روسیه باشد. در اوایل جولای، روسیه، ایران و ترکیه بر خواست خود برای یک سوریه متحد و مستقل تاکید کردند. این جایی است که روسیه امیدوار است بتواند قدرت دیپلماتیک خود در صحنه بین المللی را تقویت کند۔ کشورهای عربی، با دقت در حال بررسی راه هایی برای شروع بازگرداندن سوریه به منطقه هستند. روسیه بسیار مایل است چنین اتفاقی بیفتد، زیرا در این صورت از طریق دمشق تأثیر مستقیم تری در منطقه خواهد داشت.

۹. مسکو با سرزنش اسرائیل، پشتیبانی اش از رژیم اسد را اعلام می کند. با این حال، نگرانی های منطقه ای این سوال را مطرح می کنند که آیا روسیه واقعاً می خواهد رویکرد قوی تری در برابر اقدامات اسرائیل در سوریه اتخاذ کند. در صورتی که روسیه تصمیم بگیرد با قدرت بیشتری از حریم هوایی سوریه دفاع کند، دولت بایدن باید در مورد رویکرد پیشِ روی فکر کند. این کشور باید راهی پیدا کند تا اسرائیل را متقاعد نماید که به حریم هوایی سوریه احترام بگذارد و در عین حال اطمینان حاصل کند که اسرائیل از حمله در امان است، چیزی که ایالات متحده برای دستیابی به آن نیاز به همکاری با مسکو دارد. (پایان)