لحن ملک سلمان و آینده روابط ایران و عربستان!

سلمان بن عبدالعزیز در مورد یمن گفت، پادشاهی بر این باور است که صلح گزینه راهبردی برای حل بحران خاورمیانه است و ابتکار صلح که سال گذشته توسط پادشاهی ارائه شد برای دستیابی به صلح در یمن کافی است، درحالی‌که حوثی‌ها راه حل مسالمت‌آمیز را رد کرده و کشتیرانی بین‌المللی را تهدید می‌کنند و به حملات به غیرنظامیان عربستان به‌صورت روزانه ادامه می‌دهند! وی افزود، پادشاهی همیشه به اصول و قطعنامه‌های بین‌المللی پایبند است و به حاکمیت ملی همه کشورها احترام می‌گذارد و بر عدم دخالت در امور داخلی کشورها تأکید می‌کند. همچنانکه حق مشروع خود را برای دفاع از خود در برابر حملات موشک‌های بالستیک، هواپیماهای بدون سرنشین و قایق‌های بمبگذاری‌شده محفوظ می‌دارد و هرگونه تلاش برای دخالت در امور داخلی خود را قاطعانه رد می‌کند.

اما در مورد ایران پادشاه سعودی گفت ایران یک کشور همسایه است و ما امیدواریم که مذاکرات اولیه ما با آنان به نتایج ملموسی برای ایجاد اعتماد منجر شود و زمینه ساز دستیابی به خواسته‌های دو ملت در ایجاد همکاری مبتنی بر پایبندی به اصول و قطعنامه‌های بین‌المللی، احترام به حق حاکمیت، عدم دخالت در امور داخلی باشد و توقف همه انواع حمایت از گروه‌های تروریستی و شبه نظامیان مذهبی که جز جنگ، ویرانی و رنج برای همه مردم منطقه به ارمغان نیاورده‌اند، را به دنبال داشته باشد.

پادشاهی بر اهمیت عاری‌سازی منطقه خاورمیانه از سلاح‌های کشتار جمعی تأکید می‌کند و از این منظر از تلاش‌های بین‌المللی با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای حمایت می‌کند و نگرانی عمیق خود را نسبت به اقدامات ایران که با تعهدات بین‌المللی این کشور و با آنچه ایران همیشه صلح‌آمیز اعلام کرده است، در تضاد است، اعلام می‌کند.

در اینکه سخنرانی امسال ملک سلمان با سخنرانی سال گذشته اش که به‌شدت ایران را مورد حمله قرار داده بود، تفاوت داشت شکی نیست، اما تکرار ادعاهای حمایت از گروه های تروریستی و افراطی و ضرورت ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته ای دو موضوع مهمی است که به نظر می رسد مطرح شدن آنها از سوی بالاترین مقام سعودی نشان از دشواری مسیر مذاکرات دارد. اما حمایت رسمی وی از مذاکرات حمایت خود را از مذاکرات میان دو کشور نشان‌دهنده اختلاف رویکرد سعودی نسبت به گذشته است که امیدها نسبت به مثمر بودن مذاکرات را در پی داشته داشته است.

اما موضوع تغییر لحن ملک سلمان که برخی مسولین و کارشناسان ایرانی بر آن تاکید کرده و آن را مثبت تلقی کرده اند نیز قابل تامل است. سلمان سال گذشته در سخنان خود در مجمع عمومی گفته بود “پادشاهی دست خود را برای صلح با ایران دراز کرده و طی دهه‌های گذشته با این کشور برخورد مثبتی داشته و چندین بار از رهبران آن برای بحث در مورد راه‌های ایجاد روابط همسایگی خوب و برپایه احترام متقابل، استقبال کرده، اما بارها و بارها همه جهان شاهد سوء استفاده رژیم ایران از این تلاش‌ها درجهت افزایش فعالیت توسعه طلبانه و ایجاد شبکه‌های تروریستی و استفاده از تروریسم و هدر دادن دارایی و ثروت مردم ایران برای دستیابی به پروژه‌های توسعه طلبانه بودند که تنها نتیجه این فعالیت‌های گسترش هرج و مرج، افراطی گری و فرقه گرایی بوده است. تجربیات رژیم ایران به ما آموخت که راه حل‌های جزئی و تلاش برای مماشات، تهدیدهای آنها علیه صلح و امنیت بین‌المللی را متوقف نکرده است”!

با مقایسه این دو سخنرانی و همچنین چرخش آشکار ولیعهد سعودی از موضع “جنگ را به داخل ایران می کشانیم” به موضع “دنبال روابط خوب و متمایز با ایران هستیم” به خوبی می توان به خوشبینی اخیر مقامات ایرانی در اظهارنظرهای خود پیرامون رابطه با عربستان پی برد.

واکنش مقامات ایرانی نیز در قبال این تغییر لحن پادشاه سعودی قابل توجه است. خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به سخنان سال گذشته ملک سلمان وی را به هذیان گویی متهم کرده و وی را موجود حقیری خوانده بود که از جیب مردم کشورش به دیگران باج‎های میلیاردی می دهد. همو اما پس از سخنان امسال ملک سلمان در پاسخ به خبرنگاری که از وی پرسید آیا نشانه هایی از آب شدن یخ روابط دیده می شود؟ پاسخ داد: نشانه های جدی!

مسجدی، سفیر ایران در بغداد؛ پایتخت عراق و محل مذاکرات دو کشور خبر از برگزاری دور چهارم مذاکرات در کشور محل ماموریتش داد و از تمایل طرفین برای رسیدن به نتیجه گفت و این مذاکرات را روبه جلو خواند و ابراز امیدواری کرد که به نتایج قطعی برسد.