توافقنامه موقت اخیر که روسیه با موافقت رابرت مالی به ایرانیها پیشنهاد کرد شامل: توقف غنیسازی ۶۰ درصدی و رقیقسازی یا صادرات آن به روسیه است.
در بخش ذیل به مهمترین نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد
- در مذاکرات هستهای ایران دو مسیر موازی وجود دارد: الف) بازگشت به برجام و ب) توافقنامه موقت که در آن تهران در ازای لغو تحریمهای اقتصادی، باید فعالیتهای هستهای خود را متوقف کند. مقامات و رهبران اسرائیل از دولت بایدن خواستهاند که راهبرد ایران برای طولانیتر کردن مذاکرات را متوقف کند. این استراتژی نهتنها به تهران اجازه میدهد تا توانایی هستهای خود را توسعه دهد، بلکه ایران را بیش از پیش به وضعیت آستانهی اتمی نزدیکتر میکند. اگر ایران به آستانه اتمی دست یابد، هیچ کشوری قادر نخواهد بود از توسعه سلاح اتمی آنها جلوگیری کند.
- توسعه فعالیتهای هستهای ایران در قالب گسترش مواد شکافت پذیر، غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصدی و تولید سانترفیوژهای پیشرفتهتر و تولید فلز اورانیوم برای استفاده در کلاهک اتمی، از زمانی رخداده که دولت بایدن کارزار فشار حداکثری علیه ایران را کنار گذاشته است.
- توافقنامه موقت اخیر که روسیه با موافقت رابرت مالی به ایرانیها پیشنهاد کرد شامل: توقف غنیسازی ۶۰ درصدی و رقیقسازی یا صادرات آن به روسیه است. این توافق به ایران اجازه غنیسازی ۲۰ درصدی بدون انباشت مواد اورانیوم را میدهد. سانتریفیوژهای پیشرفته که برخلاف توافق هستهای ۲۰۱۵ نصب شدهاند، نابود نمیشوند، بلکه به احتمال زیاد آنها در زیر مهرهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی نصب میشوند و آماده ازسرگیری عملیات هستند. در مقابل، ایران به ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار پول نفت بلوکهشده از کره جنوبی و ژاپن دست پیدا خواهد کرد که این اقدام میتواند ذخایر ارزی قابلدسترس ایران را از ۴ میلیارد دلار به ۱۲ تا ۱۴ میلیارد دلار افزایش دهد و اقتصاد نابه سامان ایران را نجات دهد.
- بهعنوان بخشی از مذاکرات کنونی، مذاکرهکنندگان ایرانی خواستار بستهشدن هرگونه تحقیقات جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد مواد هستهای اعلامنشده و تعهد به عدم بازگشایی مجدد موارد قبلی شدهاند. چنین توافقی، آسیب جدی به توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بررسی برنامه هستهای ایران وارد میکند.
- علاوه بر این، چنین تصمیمی میتواند رژیم نظارت و راستی آزمایی بیسابقه را تضعیف کند.علاوه بر همه این امتیازات خطرناک، رابرت مالی تمایل خود را برای لغو همه تحریمهای «ناسازگار با برجام» پنهان نکرده است. درواقع، او قصد دارد تمام محدودیتهای طراحیشده برای مقابله با تروریسم و فعالیتهای موشکی ایران ازجمله تحریمهای بانک مرکزی، شرکت ملی نفت و بسیاری دیگر از مؤسسات مالی و نهادهای مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را لغو کند. حذف سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی نیز ممکن است در آینده نزدیک اتفاق بیفتد.
- فارغ از اینکه روند مذاکرات هستهای وین منجر به احیای برجام یا یک توافقنامه موقت شود، اینیک توافق «کمتر برای بیشتر» خواهد بود که حاوی محدودیتهای هستهای بسیار کمتر نسبت به دوران برجام است و درعینحال دهها میلیارد دلار کاهش تحریمها را برای ایران به همراه خواهد داشت. زمان در شرایط کنونی به نفع ایران است و بر اساس هر توافقی، درحالیکه محدودیتهای کلیدی برداشته میشوند، ایران به منابع مالی قابلتوجه دست خواهد یافت.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت مینویسد:
مقامات اسرائیل از دولت بایدن خواستهاند که به سیاست فشار حداکثری خود بازگردد و اعتبار تهدیدات نظامی را تقویت نماید. ایرانیها به این اعتقاد رسیدهاند که آمریکا ضعیف است و حملهای ترتیب نخواهد داد و اسرائیل بهتنهایی توانایی حمله را ندارد. در کنگره، جمهوریخواهان بهصراحت اعلام کردهاند که تنها از یک توافق جامع که مسیر دستیابی ایران به سلاح اتمی را برای همیشه مسدود سازد، حمایت میکنند.
Iran Nuclear Talks in Vienna Won’t Result in a Better Deal