حشدالشعبی میتواند از فضای سیاسی نابهسامان عراق بهرهبرداری کند و در شکافهای سیاسی فراوان این کشور سرمایهگذاری کند، این سازمان میتواند شراکت و همکاری خود را با نوری مالکی تقویت نماید.
در بخش ذیل به مهمترین نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد
- مشروعیت داخلی نیروهای بسیج مردمی در مسیر نزولی قرار دارد، اما همچنان توانسته قدرت قهری و اقتصادی رسمی و غیررسمی خود را حفظ کند. در سال ۲۰۲۲ م مشروعیت، ساختار و نفوذ این سازمان با چالشهای فزاینده مواجه شده است. این ناشی از نارضایتی گسترده مردمی از سرکوب معترضین توسط حشدالشعبی، تضعیف و انشعاب داخلی و رقابت گسترده با مقتدی صدر میباشد. این آسیبپذیریها میتواند به مخالفان حشدالشعبی و تکنوکراتهای داخل عراق و گروه صدر اجازه دهد تا قدرت این سازمان را تضعیف کنند.
- از سال ۲۰۱۸ م عدم پاسخگویی داخلی و بینالمللی باعث شد تا جناحهای همسو با ایران بهصورت خشونتآمیز به فعالان غیرنظامی حمله کنند. از بغداد تا بصره، شبهنظامیآنهمسو با ایران و صدر، تعداد زیادی از رهبران جامعه مدنی و معترضان عادی را به قتل رساندند تا جنبشی را که خواستار اصلاحات ضدفساد، خدمات و حکمرانی بهتر، مشاغل بیشتر و بازسازی پستهای ناکارآمد عراق بود را مورد سرکوب قرار دهند.
- با ترور سردار قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، شکافهای داخلی حشدالشعبی تشدید گردیده و سازمان دچار بحران رهبری شد. در میان بینظمی، شبهنظامیان حرم وابسته به آیتالله سیستانی از حشدالشعبی جدا شدند و این انشعاب بهشدت مشروعیت مذهبی سازمان را تضعیف کرد. خروج شبهنظامیان حرم همچنین بهصورت قابلتوجهی تعداد اعضای حشدالشعبی را کاهش داده است و درنتیجه ادعای این گروه در مورد بودجه دولتی را تضعیف میکند. در کنار صدریها، شبهنظامیان حرم اکنون رقیب دیگری هستند که میتوانند برای نفوذ و دسترسی به منابع با حشدالشعبی رقابت کنند.
- سرانجام در دسامبر ۲۰۲۱، ایالاتمتحده رسماً مأموریت نظامی خود در عراق را به یک مأموریت مستشاری تغییر داد. این امر توانست تلاشهای حشدالشعبی را برای مشروعیتبخشی به خود از طریق تبلیغات ضدآمریکایی تضعیف کند. در شرایط کنونی، توانایی حشدالشعبی به دلیل عملکرد ضعیف انتخاباتی، کاهش مشروعیت مردمی و فعالیتهای تروریستی نسبتاً پایین داعش، کاهشیافته است؛اما حشدالشعبی همچنان گروه قدرتمندی است و مایل است با رقبای خود مقابله کند. این سازمان مجموعهای از بخشهای اقتصادی را کنترل میکند یا بر آنها نفوذ دارد.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت مینویسد:
حشدالشعبی میتواند از فضای سیاسی نابهسامان عراق بهرهبرداری کند و در شکافهای سیاسی فراوان این کشور سرمایهگذاری کند، این سازمان میتواند شراکت و همکاری خود را با نوری مالکی تقویت نماید؛ بنابراین غیرمحتمل به نظر میرسد که طبقات سیاسی متفرق عراق که هنوز ارتباطات عمیقی با حشدالشعبی دارند، برای به حاشیه راندن این سازمان متحد شوند.
New vulnerabilities for Iraq’s resilient Popular Mobilization Forces
منبع:
اندیشکده جریان